Wat is sportklimmen?
Sportklimmen is de tak van de klimsport waarbij je gezekerd aan een touw en samen met je klimmaatje, routes klimt waarbij uithoudingsvermogen, vertrouwen, techniek en inzicht samenkomen. Sportklimmen kan zowel binnen in een klimhal als buiten in de natuur op rotsen. We leggen je uit wat deze sport, waarbij je je hele lichaam en brein gebruikt, inhoudt.
Sportklimmen is voor iedereen
Sportklimmen is er voor mensen van alle leeftijden en niveaus – of je nu beginner bent of al ervaring hebt, met of zonder fysieke beperking. Er zijn routes op elk niveau, dus iedereen kan meedoen op een manier die bij hen past.
Klimmen is een geweldige sport die goed is voor je lichaam én je geest. Toch is klimmen niet zonder risico. Tijdens een klimcursus leer je de juiste technieken en veiligheidsregels, zodat je op een veilige manier kunt klimmen. Zo worden de risico’s tot een aanvaardbaar minimum beperkt. Veiligheid staat voorop!
© Miguel Luis.
Paraklimmen. © Robin Brandt.
Paraklimmen
Paraklimmen is eigenlijk precies hetzelfde als sportklimmen. Alleen zijn de routes soms iets aangepast of je klimt indien nodig met meer begeleiding of met een hulpmiddel. Welke beperking je ook hebt, in de Nederlandse klimhallen kun je op dezelfde momenten in dezelfde routes klimmen als alle andere klimmers. Er zijn ook (internationale) paraklimwedstrijden en de sport is vanaf 2028 paralympisch.
Hoe werkt sportklimmen?
Jij en de muur
Bij sportklimmen zit je vast aan een touw en word je vanaf de grond gezekerd door je klimmaatje. Sportklimroutes zijn binnen 15 tot 20 meter hoog, buiten wel tot 40 meter. Het niveau van de route hangt af van de grootte van de grepen, de afstand ertussen, de mate van overhang van de klimwand en hoe continu de route is. Om de passen omhoog te kunnen maken heb je coördinatie, techniek, lenigheid en kracht nodig, en inzicht om te bedenken hóe je die passen gaat maken. Soms is het best spannend; blijft je voet wel staan en haal je die verre pas? Daarom is vertrouwen hebben in jezelf ook een belangrijke factor.
Als je op je maximale niveau wil klimmen kun je het denkwerk al voor een groot deel doen voor je een voet in de wand zet, want vaak is niet meteen duidelijk hoe je een route moet klimmen. Je kijkt welke passen je moet maken, hoe die te maken zijn, waar rustpunten zijn en hoe je dan het beste je energie kunt verdelen. Dit heet het inlezen van de route en dat zorgt ervoor dat sportklimmen dus ook veel denkwerk vraagt!
Eenmaal in de wand komt het naast lenigheid, techniek, kracht en inzicht aan op je uithoudingsvermogen. Hoe hoger je komt, hoe zwaarder het wordt en hoe meer je onderarmen gaan verzuren. Dan moet je je hoofd koel houden, het is jij en de muur. Kom je in een flow, dan zal je zien dat je efficiënt kunt blijven klimmen en de route kunt toppen!
Indoor sportklimmen. © Cleo Mulder.
Inlezen op het NK Lead 2025. © Rein Zoutfotografie.
Twee vormen van indoor sportklimmen
Los van wat er komt kijken bij het klimmen van routes, zijn er indoor twee vormen van sportklimmen: Topropen en Voorklimmen.
Topropen is de meest toegankelijke vorm van sportklimmen. Ga je voor het eerst klimmen, dan start je meestal met topropen. Bij topropen hangt het touw al bovenaan de route vast, het enige wat jij hoeft te doen is je in te binden aan het touw en via de grepen naar boven klimmen. Terwijl je klimt, word je gezekerd door een zekeraar. Jouw zekeraar die op de grond staat haalt op jouw klimtempo het touw in. Als je dan uit de route valt omdat het te moeilijk is, val je een klein stukje voordat je in het touw hangt.
Topropen. © Bas Visscher.
Voorklimmen op het NK Lead 2025. © Rein Zoutfotografie.
Bij het voorklimmen breng je het touw zelf omhoog terwijl je klimt. Onderweg clip je het touw vast in setjes die aan haken in de wand hangen. Daardoor ben je niet alleen fysiek bezig, maar denk je ook actief na over je routeverloop, je positie ten opzichte van de haken en het mogelijke valtraject.
Voorklimmen vraagt meer techniek, inzicht en zelfvertrouwen dan topropen. Omdat je bij een val een paar meter kunt vallen voordat het touw je opvangt, is het in het begin best wennen. Gelukkig zorgt je zekeraar samen met het touw en de setjes voor een veilige val.
In de hal is voorklimmen een mooie, steeds populairder wordende, aanvulling op het topropen. Het is bovendien dé manier om je voor te bereiden op klimmen in de rotsen of op wedstrijden.
Voorklimmen voelt voor veel klimmers als de echte uitdaging en wordt vaak gezien als de pure vorm van sportklimmen. Oefen je regelmatig, dan groeit je vertrouwen en wordt het vanzelf een tweede natuur.
Buitenklimmen
Buiten klim je routes die soms nog veel hoger zijn dan de routes in klimhallen. Outdoor onderscheiden we drie vormen van sportklimmen. Single-pitch, multi-pitch en tradklimmen. Bij single-pitchen (één touwlengte) en multi-pitchen (meerdere touwlengtes) klim je behaakte sportklimroutes in de rotsen. Tradklimmen (traditioneel) houdt in dat je alles helemaal zelf doet: de route is niet of nauwelijks behaakt, dus je moet zelf goed zoeken hoe de route precies loopt, zelf (mobiele) zekeringen plaatsen en je eigen 'standplaats' bouwen. Tradklimmen wordt ook wel de meest pure vorm van het rotsklimmen genoemd.
Wil je het buitenklimmen eens proberen, dan is het een goed idee om net als bij indoor klimmen eerst een cursus volgen. Bijvoorbeeld een introductiecursus rotsklimmen bij Bergsportreizen of de basiscursus Outdoor Voorklimmen: single-pitch.
Buitenklimmen in Freyr.
Buitenklimmen in Maizeret.
Wat heb ik nodig voor sportklimmen?
Voor indoor sportklimmen heb je klimschoenen, een pofzak, een zekeringsapparaat, een karabiner en een klimgordel nodig. Klimschoenen en een pofzak kun je huren in de hal, of net als de gordel en het zekeringsapparaat zelf aanschaffen. Voor buitenklimmen is de lijst van benodigdheden iets langer. Dan moet je bijvoorbeeld je eigen touw en setjes meenemen en je hebt een helm nodig. Materialen voor buitenklimmen zijn onder meer te krijgen bij Bever en bij de Klimwinkel, waar je standaard 10% korting krijgt als NKBV-lid. Check onze speciale sportklimpaklijst om zeker te zijn dat je niets mist als je gaat sportklimmen!
Hoe kan ik leren sportklimmen? En zekeren?
Cursussen
Leren sportklimmen start meestal in Nederland bij een cursus, zowel binnen als buiten. De eerste cursus is de cursus Indoor Toprope, die je kunt volgen in elke klimhal. Naast klimmen leer je ook over zekeren, hoe je jezelf moet inbinden en uiteraard komt de partnercheck aan bod. Wanneer en met wie je ook gaat klimmen: doe altijd de partnercheck!
Partnercheck Toprope Partnercheck Voorklimmen
Wil je na verloop van tijd leren voorklimmen, ook dan start je met een cursus in de klimhal: de cursus Indoor Voorklimmen. Pas nadat je deze cursus hebt gevolgd en ervaring hebt opgedaan met indoor voorklimmen, is het slim om de stap naar het buitenklimmen te zetten. Eerst binnen leren voorklimmen is geen vereiste om naar buiten te gaan, maar het is echt in je voordeel als je het voorklimmen, vallen, goed voorklimzekeren, setjes clippen, geen voetfouten maken etc. al goed beheerst. Dan heb je meer ruimte voor alle nieuwe dingen die bij het buitenklimmen komen kijken en kan je er nog meer van genieten.
De buitenklimcursussen beginnen met de cursus Outdoor single-pitch. Er zijn verschillende aanbieders online te vinden. Vind je het leuk om bij een vereniging te gaan? Dan kun je zo'n cursus bijvoorbeeld volgen bij een van de NKBV-Regio’s die zij regelmatig organiseren in de Belgische Ardennen. Daarnaast biedt Bergsportreizen single-pitch en multi-pitchcursussen aan. Deze vinden voornamelijk plaats in de Alpen.
Samen leren klimmen met de regio.
Leren sportklimmen in klimgebied Sy. © Robin Brandt.
Klimvaardigheidsbewijs
Bij de meeste sportklimcursussen krijg je aan het einde een klimvaardigheidsbewijs (KvB) uitgereikt. Hiermee kun je aantonen dat je zelfstandig kan klimmen en een kwalitatief goede cursus hebt gevolgd. Handig voor als je in een andere hal in binnen- of buitenland gaat klimmen!
Voorkom blessures
Tijdens het klimmen kan je blessures oplopen. Klimblessures komen het vaakst voor aan je handen. Om de blessures zoveel mogelijk te voorkomen, is goed opwarmen erg belangrijk. Hierover leer je ook tijdens de cursussen en tijdens trainingen.
Voorklimangst
Boven je haak uitklimmen: het is heel normaal dat je je onzeker voelt en niet zomaar durft te vallen als je aan het klimmen bent. Een veelgebruikte term hiervoor is voorklimangst. Lees meer over voorklimangst en het overwinnen ervan via de knop hieronder.
Waar kun je sportklimmen?
Indoor
Indoor sportklimmen kun je doen in de meer dan 30 hallen verspreid door heel Nederland. Zo zijn er klimhallen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Tilburg, Zwolle, Leeuwarden, Arnhem en Sittard. Sommige hallen hebben ook aan de buitenzijde klimwanden, zodat je met goed weer ook in de buitenlucht kunt klimmen!
Klim- en boulderhallen in Nederland
Outdoor
Buitenklimmen kan op veel verschillende plekken in de buurt van Nederland. In de Belgische Ardennen zijn er talloze klimgebieden met routes van ieder niveau. Maar ook in Duitsland (in de Eifel) en in Frankrijk (zoals de Calanques bij Marseille) kun je prachtig sportklimmen middenin de natuur. Het is verleidelijk om direct te gaan klimmen tussen de ruisende bomen en hagedisjes, maar een goede voorbereiding is echt een must! Elk klimgebied is anders.
Buitenklimmen bij Neoliet. © Bas Visscher.
Lekker klimmen in Sy. © Robin Brandt.
Sportklimmen is goed voor lichaam en geest
Sportklimmen heeft verschillende voordelen. Het is goed voor je lichaam, want je traint conditie en kracht, maar ook mentaal word je er sterker van. En je bent altijd samen bezig, dus sportklimmen is ook nog eens gezellig!
Fysieke voordelen
Net als bij boulderen gebruik je voor sportklimmen heel je lichaam. Van de grote spieren in je rug tot je onderarmen en de pezen in je vingers. Daarnaast werk je bij sportklimmen enorm aan je conditie en uithoudingsvermogen doordat je het lang vol moet houden om boven te komen. Ook je lenigheid wordt op de proef gesteld: tijdens het klimmen maak je passen die klein of groot zijn en soms vanuit een moeilijke hoek gemaakt moeten worden.
Mentale voordelen
Van sportklimmen word je mentaal sterker. Waarom? Bijvoorbeeld omdat je je brein traint bij het vooraf bedenken hoe je de route gaat klimmen. En je leert vertrouwen op je klimmaatje, je moet erop vertrouwen dat hij of zij jou vanaf beneden veilig zekert en jou goed in de gaten houdt. Maar de grootste mentale winst bij sportklimmen zit in het klimmen zelf. Je klimt op grote hoogte en dat kan best spannend zijn. Zeker tijdens het voorklimmen, als je en aan het nadenken bent over de volgende pas en je weet dat je een paar meter kunt vallen. Hoe vaker je klimt, hoe mentaal sterker je wordt!
Sociale voordelen
Sportklimmen doe je altijd samen, dus je hebt altijd gezelschap van je klimmaatje. Bovendien zal je in de klimhallen en in de rotsen merken dat de klimcommunity een zeer prettige community is waarbij iedereen zich thuis voelt. Want sportklimmen is voor iedereen!
Samen klimmen in Arco.
Meer over sportklimmen Tien tips buiten sportklimmen
Klimmen: een veelzijdige sport
Naast sportklimmen zijn er nog veel meer vormen van klimmen. Lees meer over de andere klimdisciplines en de sport zelf via onderstaande knop.
Wellicht ook interessant
In gesprek met: Sportklimtrainer Menno Berg
Lees verder
Outdoor voorklimmen – single pitch
Lees verder
