Volg een klim- of bergsportcursus bij bergsportreizen om de benodigde knopen en touwtechnieken te leren waarmee je veilig de klim- en bergsport kunt beoefenen. Heb je een tijdje niet actief geklommen en kun je daardoor de belangrijkste knopen niet meer midden in de nacht blind leggen? Volg dan een workshop touwtechnieken bij Bergsportreizen of bij je NKBV Regio óf download de gratis brochure aanbebovelen alpiene touwtechnieken.

Brochure alpiene touwtechnieken

Liever direct aan de slag? Pak dan een stuk klimtouw en knoop mee met onderstaande video's!

Introductie

Zaksteek

De zaksteek wordt bij diverse toepassingen gebruikt. Het vaakst wordt deze knoop gebruikt bij het abseilen om twee touwen van ongeveer de gelijke dikte met elkaar te verbinden. Laat in dat geval de uiteinden minimaal 30 cm laten uitsteken. Bij een nieuw touw, of bij twee touwen van ongelijke diameter leg je een tweede zaksteek direct na de eerste zaksteek. Ook wordt de knoop gebruikt om een inbindlus of om remknopen in het touw op de gletsjer te maken. De zaksteek kan ook gebruikt worden om een centraal punt in een standplaatsslinge te maken. In de video wordt de knoop ook gebruikt als eindknoop in een klimtouw in een touwtas.

Achtknoop

De achtknoop is de standaard knoop om in te binden aan het touw, zowel in de klimsport als de bergsport. De knoop is veilig, simpel en eenvoudig visueel te controleren. Mits juist gelegd, is deze knoop na een val weer makkelijk los te maken. In combinatie met één extra beveiligde karabiner of twee normale schroefkarabiners is de knoop ook te gebruiken voor indirect inbinden, bijvoorbeeld op de gletsjer.

Bulinknoop

De bulinknoop kan als alternatief voor de achtknoop worden gebruikt om mee in te binden. De knoop moet altijd dubbel worden uitgevoerd/worden afgebonden. Hiervoor bestaan veel varianten. De knoop is daardoor minder goed controleerbaar voor mensen die niet vertrouwd zijn met de specifieke variant. Het voordeel van de bulinknoop t.o.v. de achtknoop is dat deze makkelijker los te krijgen is na een flinke val.

Dubbele bulinknoop als lus (Weiche Auge)

Een standplaatsslinge met van te voren geknoopte lus t.b.v. een centraal punt, het zogenaamde 'Weiche Auge', is een handige knoop om snel een overzichtelijke standplaats mee te maken. De methode met het 'Weiche Auge' wordt vooral gebruikt bij standplaatsen die voorzien zijn van boorhaken (multi-pitch rotsklimmen) en op standplaatsen om ijsboren met elkaar te verbinden.

Halve mastworp (HMS)

We gebruiken de HMS in de bergsport als zekerknoop in combinatie met een speciale HMS karabiner. Met de HMS zekering kan zowel over het lichaam als over een standplaats gezekerd worden. De HMS kan snel met een slipsteek geblokkeerd worden, bijvoorbeeld als je de handen vrij wilt hebben bij een redding. Om te voorkomen dat de slipsteek losraakt bind je deze af met een zaksteek.

Hele mastworp

De hele mastworp is de ideale 'knoop' om snel een zelfzekering met het klimtouw te maken. De lengte van de zekering kan makkelijk aangepast worden zonder dat de karabiner geopend hoeft te worden.

Ankersteek

De ankersteek is een eenvoudige knoop om een hulptouw met het hoofdtouw of om een ander voorwerp te bevestigen. De ankersteek wordt ook gebruikt om een klettersteigset aan de inbindlus van de gordel te bevestigen of om een zelfzekeringsslinge aan de inbindlus van de gordel te bevestigen.

Prusikknoop

De prusikknoop is een dubbele ankersteek die wordt gebruikt als klemknoop op het hoofdtouw. Een prusikknoop kan zowel direct worden gelegd als worden gestoken. De gestoken prusikknoop wordt met een zaksteek afgebonden. De prusikknoop wordt bij diverse touwtechieken gebruikt. Bijvoorbeeld bij het abseilen als back-up of seilerolle tijdens een gletsjerspleetredding. Het is ook de klassieke knoop om te gebruiken bij het omhoog 'prusikken'. Inmiddels gebruiken we daarvoor vaak moderne lichtgewicht klemapparaten.

Bandslinge klemknoop

De bandslinge klemknoop kan op dezelfde wijze gebruikt worden als de prusikknoop (die met hulptouwtjes wordt gelegd).

Dubbele vissersknoop

De dubbele vissersknoop wordt gebruikt om touwen duurzaam met elkaar te verbinden, bijvoorbeeld in het geval van een stuk touw dat als gefixeerde abseilslinge in een standplaats wordt gebruikt. Ook wordt deze knoop als eindknoop in touwen gebruikt (in de klimsport) én om touwen met een verschillende diameter met elkaar te verbinden.

Vlinderknoop

De vlinderknoop is een handige knoop om ergens midden in een touw te leggen, bijvoorbeeld als remknoop in het touw op de gletsjer. De knoop wordt ook gebruikt om het touw aan vaste punten te verbinden.

Platte knoop

De platte knoop gebruiken we in de bergsport eigenlijk weinig voor echte touwtechnieken. De platte knoop wordt wel veel gebruikt voor eenvoudige toepassingen zoals het ombinden van je pofzak, of het vastmaken van de uiteinden van een klimtouw als we dit als 'rugzakje' draagt.

Met dank aan onze Oostenrijkse collega's van Alpiene Opleidingen voor de video en onze Belgische collega's van KBF Vlaanderen voor de ondertiteling.

Vertaling van Engels en Duits naar het Nederlands

Alpine Butterfly Knot	Schmetterlingsknoten	Vlinderknoop/middenmansknoop
Bowline	Bulinknoten	Paalsteek/bulinknoop
Figure Eight knot	Achterknoten	Achtknoop
Double Figure Eight knot	Gedoppelter Achterknoten	Dubbele achtknoop
Prusik Knot	Prusikknoten	Prusikknoop
Clove Hitch	Mastwurf	Hele mastworp
Italian Hitch	Halber Mastwurf	Halve mastworp
Overhand Knot	Sackstich	Zaksteek
Double Overhand Knot	Doppelter Sackstich	Dubbele zaksteek
Fisherman's Knot	Spierenstich	Vissersknoop
Double Fisherman's Knot	Doppelter Spierenstich	Dubbele vissersknoop

Laatste revisie 24/06/2025, tln