De evolutie van de GRIGRI en de komst van de NEOX Sinds de introductie in 1991 heeft de GRIGRI van Petzl de klimwereld veranderd. Dit innovatieve, automatisch blokkerende zekerapparaat bood een veiliger alternatief voor de destijds gangbare achten en tubers. Vooral bij single pitch sportklimroutes is de GRIGRI uitgegroeid tot een iconisch zekerapparaat. Ondanks diverse upgrades, varianten en concurrentie van andere apparaten door de jaren heen, blijft de GRIGRI een favoriet onder sportklimmers, al kent het apparaat ook zijn controverses.

Om tegemoet te komen aan specifieke behoeften introduceerde Petzl later de GRIGRI+, uitgerust met een anti-paniekfunctie en een schakeloptie tussen toprope- en voorklimmodus. Dit maakt de + ideaal voor beginners, scholen en kinderen.

Frustraties bij het voorklimzekeren

De GRIGRI bracht echter ook de nodige uitdagingen met zich mee, vooral bij het zekeren van een voorklimmer. Het snel en veilig uitgeven van touw bleek niet altijd eenvoudig en kon bij verkeerde bediening zelfs gevaarlijk zijn. In een Zwitserse klimhal ontwikkelde men daarom een slimme techniek om dit probleem aan te pakken: de Gaswerk-methode, vernoemd naar de klimhal zelf. Petzl erkende en promootte deze methode al snel als dé manier om efficiënt en veilig touw uit te geven. Toch blijft het voor veel gebruikers, vooral klimmers met kleinere handen, soms een uitdaging om de voorklimmer vlot en gecontroleerd van touw te voorzien.

De NEOX: dé oplossing?

Toen Petzl vorig jaar de NEOX introduceerde, leek het de ultieme upgrade van de GRIGRI, die de Gaswerk-methode overbodig zou maken. Al snel na de lancering werd echter duidelijk dat de NEOX niet helemaal de gehoopte vervanger was maar een nieuw zekerapparaat. Het grootste voordeel zou zijn dat het uitgeven van touw extreem soepel en moeiteloos verloopt – zelfs bij dikke of oude pluizige touwen – dankzij het draaibare wiel, dat vrijwel zonder weerstand meerolt.

Testervaring met de NEOX

De afgelopen zes maanden heb ik de NEOX uitgebreid kunnen testen bij zowel indoor als outdoor sportklimmen. Tijdens het geven van jeugdtrainingen, voorklimcursussen en de workshop voor instructeurs op de NKBV Kaderdag op 26 oktober in Utrecht werd de NEOX flink aan de tand gevoeld.

Vergeleken met de GRIGRI is het grootste voordeel dat touw uitgeven een stuk makkelijker en soepeler gaat bij de NEOX. Toch lijkt de NEOX meer op een tuber als we het over de bediening hebben dan op een GRIGRI. Tijdens het testen bleek dat de NEOX soms met een fractie vertraging blokkeert, vooral bij dunne (en geïmpregneerde) touwen, een hoge weerstand in de zekerketen en/of lichte klimmers. Dit vormt geen veiligheidsrisico, aangezien de zekerhand toch altijd aan het touw moet blijven. Verder viel op dat de remfunctie van de NEOX tijdens het laten zakken van een voorklimmer iets meer knijpkracht vereist dan bij de GRIGRI. Dit is echter ook geen probleem, mits we rekening houden met de toegestane marges van het gewichtsverschil tussen zekeraar en klimmer.

Er schuilt echter wel een risico in de sterke gelijkenis met de GRIGRI, wat verwarrend kan zijn voor klimmers die gewend zijn aan de GRIGRI en zonder uitleg of instructie met een NEOX aan de slag gaan. Omdat het apparaat vaak zonder extra instructies verkocht wordt is een waarschuwing hier op zijn plaats.

Conclusie

Voor de ervaren zekeraar is de NEOX een uitstekend apparaat bij het voorklimmen van single pitch routes. Het snel uitgeven van touw was nog nooit zo soepel en eenvoudig. De veiligheid hangt echter volledig af van een consequente bediening en alertheid, vergelijkbaar met het gebruik van een tuber.

Voor de meeste Nederlandse klimhallen, waar toprope meestal nog steeds de norm is, blijft de klassieke GRIGRI naar mijn mening nog steeds een prima keuze.

Met de juiste ervaring en aandacht kan de NEOX een ultieme upgrade zijn voor je sportklimuitrusting. Maar zoals bij elk zekeringsapparaat geldt: ken het apparaat, lees de handleiding, oefen ermee en blijf altijd alert!

De bovenstaande tekst is gebaseerd op mijn eigen testbevindingen en aangevuld met inzichten uit de artikelen van Markus Schwaiger en Christoph Pirchmoser.

• https://www.bergundsteigen.com/artikel/sicherungsgeraete-pinch-neox/
• https://www.bergundsteigen.com/artikel/sicherungsgeraet-neox-petzl/

Paul Lahaye, lahayeclimbing.com

Lees ook

Met elk type zekeringsapparaat kunnen specifieke bedieningsfouten gemaakt worden. In de NKBV 'Aanbeveling voor veilig zekeren bij het sportklimmen' staat een onder meer overzicht van veelgemaakte fouten bij het zekeren. Met name bij het zekeren van voorklimmers kan het mis gaan doordat bedieningsfouten worden gemaakt en/of omdat de zekeraar verrast wordt door een voorklimval. Hoe precies staat vermeldt in het artikel 'Voorklimmen - hoe zeker (ben) jij?'.

• NKBV Aanbeveling voor veilig zekeren bij het sportklimmen
• Voorklimmen - hoe zeker (ben) jij?

Bron afbeeldingen: Petzl.com