Mooi weer, goed uitzicht, fijne sneeuw en een rijke geschiedenis. De perfecte ingrediënten voor mooie sneeuwschoentochten. Alpe Cimbra heeft het allemaal. Een half uur ten zuidoosten van Trente ligt deze hoogvlakte van Trentino.
Door: Rixt van de Wal
De Dolomieten zijn tijdens de Eerste Wereldoorlog lange tijd onderdeel geweest van het strijdtoneel waar Oostenrijkers en Italianen elkaar bevochten. Vanaf mei 1915 bereikte de oorlog ook de hoogvlakte van de Alpe Cimbra. Italianen en Oostenrijkers vochten hier drie jaar lang om elke meter land. Alpe Cimbra is op te delen in vier gebieden: Folgaria, Lavarone, Lusérn en Vigolana. In alle vier de gebieden zijn er nog herinneringen aan de Eerste Wereldoorlog, zoals roestige stukken prikkeldraad, loopgraven en verdedigingswerken van zowel de Italianen als van de Oostenrijkers.
De NKBV is er om jou alles te laten halen uit je winter in de bergen. We helpen je alvast goed voor te bereiden voor je komende sneeuwschoenwandelingen.
Onze eerste sneeuwschoentocht start in Serrada. Onderdeel van Folgaria, oostelijk op de Alpe Cimbra. Daar ontmoeten we op de parkeerplaats onze gids Matteo. Een typische Italiaan; donkere lokken, brede glimlach en veel praatjes. Wij staan beiden voor het eerst op sneeuwschoenen, een beetje onwennig dus. Maar volgens Matteo is sneeuwschoenwandelen niets anders dan ‘walking with shit in the pants’. Kortom, benen een beetje uit elkaar en licht door de knieën rondstappen. Benieuwd naar hoe wij onze eerste tocht op sneeuwschoenen hebben beleefd, en hoe wij ons hebben voorbereid? Lees dan hier de blog.
Het begin van de route loopt omhoog door het bos. De sneeuw op het pad is al aardig aangestampt, dus de ondergrond is hard en ijzig. De zon schijnt en komt af en toe even tussen de bomen door. We begrijpen al snel de meerwaarde van met een gids op stap gaan. Het is handig dat Matteo de route kent, maar hij kan ons ook van alles over het gebied vertellen. Zo vertelt hij dat ze de natuur erg goed in de gaten houden op de Alpe Cimbra. Hoe ze bijvoorbeeld omgaan met het kappen van bomen, waarom er zoveel omgevallen bomen liggen en waarom ze deze laten liggen. Want ook dood hout blijkt nog te leven en voor veel dieren een waardevolle voedingsbron te zijn.
Na drie kwartier door het bos buffelen bereiken we de Rifugio Baita Tonda. Hier hebben we een fantastisch uitzicht in alle richtingen. We kunnen eindeloos ver kijken en Matteo wijst ons op de toppen van de Adamello Brenta in het westen en de stad Rovereto, die onderin het dal aan de rivier de Adige ligt.
We drinken een warm kopje thee bij de Rifugio en vervolgen onze weg. Op naar de Forte Dosso delle Somme op 1670 meter hoogte! Hét strijdtoneel van de Eerste Wereldoorlog. Na een half uurtje banjeren door de sneeuw komen we op de oude militaire weg terecht. Hier zien we al de eerste ruïnes uit die tijd. Het zijn een aantal oude huizen voor de hooggeplaatste leiders van het Oostenrijkse leger. Twee haarspeldbochten verder komen we uit bij Forte Dosse delle Somme. Wanneer je je van tevoren een voorstelling maakt over wat je nog kunt aantreffen uit de Eerste Wereldoorlog, denk je niet aan zo’n enorm fort. De Oostenrijkers bouwden dit fort tussen 1911 en 1914. Het bestaat uit drie blokken, waarvan de grootste meer dan 100 meter lang en 8 meter breed is. Bijzonder dat deze resten van 100 jaar geleden nog zo goed bewaard zijn gebleven.
We snappen direct waarom het fort op deze plek ligt. Vanuit hier heb je zicht op alle omliggende valleien. Het fort kijkt uit over Val di Terragnolo en het bewaakte vroeger de toegang tot de Passo della Borcola, van waaruit de Italiaanse troepen de stad Rovereto konden bereiken. Gewapend met kanonnen en mitrailleursposten, was dit het modernste en het meest imposante fort van de zeven forten op het Alpe Cimbra plateau. Je kan goed zien dat hier destijds flink is gevochten. Zelfs in de sneeuw zijn de kraters van de bommen nog zichtbaar. We genieten nog even van het uitzicht en dalen daarna af naar de Passo Coe.
Op zoek naar een mooie wandeling in Trentino? Of wil je alles weten over dit gebied? Neem een kijkje op de gebiedsinformatiepagina!
De tocht van van Passo di Vezenna naar Cima di Vezenna in de regio Lusérn vergt meer inspanning dan die naar Forte Dosse delle Somme. Samen met gidsen David en Vivian en hun hond Belle, gaan we voor ons eerste topje op de sneeuwschoenen: Cima di Vezzena (1908 m). We starten op de Passo di Vezzena (1417 m), waarvandaan we het topje al kunnen zien liggen. Het ziet er een beetje rotsachtig uit en vanaf hier lijkt het geen eenvoudige beklimming op sneeuwschoenen te worden.
Over de besneeuwde weilanden gaan we het eerste stuk op en neer en komen we direct al langs de eerste ruïnes van de Eerste Wereldoorlog; Forta Busa Verle. Samen met Forte Lusérn had het de leiding over de hoger gelegen kant van de Alpe Cimbra. De Oostenrijkers hadden hierdoor goed zicht op eventuele aanvallen van de Italianen. Rondom deze forten liggen nog veel oude militaire wegen. Wij pikken er een op en vervolgen onze weg door het bos. Het is een breed pad, zodat we naast elkaar kunnen lopen en David kunnen uithoren over het gebied. We merken op dat de bomen heel erg hoog zijn. David legt uit dat dit komt doordat alle bomen een beetje zon willen pakken. Dus de bomen blijven groeien om maar boven de andere bomen uit te komen? Het geeft ons een beetje een sprookjesachtig gevoel.
Tijd voor meer avontuur, oordeelt David. We slaan rechts af de diepe sneeuw in. Nu komen we erachter hoe zwaar sneeuwschoenwandelen eigenlijk is. Elke stap zak je minimaal 20 centimeter weg in de diepe poedersneeuw. David gaat gelukkig voorop en maakt het spoor. Door in zijn stappen te gaan staan wordt het volgen voor ons al een stukje eenvoudiger. Na een half uur dwars door het bos struinen, komen we boven de boomgrens. Het laatste stuk lopen we over een bergkam naar het topje van de Cima di Vezzena. Op sommige stukjes kunnen we over het randje gluren en kijken we recht naar beneden het dal in. Duizelingwekkend!
In de verte zien we de karakteristieke platte top van de Marmolada liggen en de steile pieken van de Dolomieten. Als we bijna boven zijn doen we voor het laatste stukje onze sneeuwschoenen even uit. Klauterend over de rotsen leggen we de laatste meters af. Daar staan we dan, boven op de Cima Vezzena. We hebben een prachtig 360 graden uitzicht. Een toplocatie voor een fort. Dit dachten de Oostenrijkers meer dan 100 jaar geleden ook al. Op 1908 m boven de zeespiegel ligt het fort dat dezelfde naam als de berg draagt. Vanwege zijn ligging werd het ook wel ‘het oog van de hoogvlakte’ genoemd. Het was een versterkte uitkijkpost en je kijkt recht in het Bassa en Alta Valsugana. Aanvallen van de Italianen konden dus op tijd worden opgemerkt. Op 30 mei 1915 deed het Val Brenta-bataljon van de Italianen een poging om Forte Cima Vezzena in te nemen, maar het is ze niet gelukt. De Oostenrijkers capituleerden hier nooit. Neem vooral een kijkje in het fort. En bedenk dan dat de soldaten hier in bizarre omstandigheden, zowel in de zomer als in de winter, leefden. Wij kregen het al koud bij het idee.
Terug kiezen we niet voor het al aangestampte pad, maar gaan we recht naar beneden door de diepe sneeuw. Met de sneeuwschoenen dalen we al rennend en glijdend. Het voelt alsof we op de sneeuw drijven. Het laatste stuk van de wandeling gaat weer over de oude militaire wegen terug naar de auto. Om de ervaring compleet te maken nemen David en Vivian ons nog mee naar een plek waar we de lokale kaas kunnen proeven. De Vezzena kaas komt van deze hoogvlakte en is zeker de moeite waard om te proberen.
Als NKBV-lid draag je bij aan het onderhoud van paden en hutten. Elk jaar dragen de leden gezamelijk €400.000,- bij aan het Gegenrechtfonds. En wist je dat je als NKBV-lid korting krijgt in de meeste berghutten in de Alpen?
Bergsportreizen is de reisorganisatie van de NKBV. Onder begeleiding van NKBV-tochtleiders, UIAGM-berggidsen of een International Mountain Leader kan je prachtige tochten en beklimmingen maken. Bergsportreizen heeft geen winstoogmerk en gaat op pad met kleine groepen.
Ga naar bergsportreizen
