Wat is een gps?

Een gps is een apparaatje dat je vertelt waar je je op aarde bevindt. De drie letters staan voor Global Positioning System. Het systeem is door de Amerikanen bedacht met een militaire toepassing als achtergrond. En hoewel de Amerikanen met hun gps-systeem de eersten waren, zijn ze al lang niet meer de enigen.

Galileo en GLOSNASS

De Russen hebben hun eigen gps-systeem en dat heet GLOSNASS. Ook in Europa blijven we niet achter en is in 2018 het Galileo-systeem operationeel geworden. Het Europese systeem heet officieel Global Navigation Satellite System (GNSS) en bestaat momenteel uit 24 satellieten. Dit moeten er uiteindelijk 30 worden waarmee Galileo de meeste satellieten heeft van de drie systemen.

Voor iedereen

Bijzonder aan het GNSS is dat het niet ontwikkeld is vanuit een militair perspectief maar voor ons allemaal. En dat is belangrijk. Tegenwoordig wordt een gps zo’n beetje voor van alles gebruikt. Van autonavigatie tot een appje om je smartphone weer terug te vinden en als de Amerikanen of Russen besluiten om militaire reden hun gps ‘uit’ te zetten, loopt onze op gps gebaseerde wereld toch in de soep. GNSS voorkomt dit.

De werking van een gps

Een gps vindt zijn plek op aarde dankzij satellieten die in een vaste baan om de aarde draaien. Door vele satellieten te bundelen berekent de gps heel nauwkeurig waar je je bevindt. Zo’n tien jaar geleden mocht je als gps-bezitter al heel blij zijn met een nauwkeurigheid van een paar meter, tegenwoordig mag je uitgaan van decimeters. De mate van nauwkeurigheid hangt nog wel van een paar zaken af. Tussen gebouwen of steile rotswanden is het bereik vaak wat minder. Ook kan dicht nat bladerdek de ontvangst wat belemmeren.

Hoe zit een gps in elkaar

Een gps is in feite een klein computertje. In de kunststof behuizing zit een microprocessor, een geheugenbank, de antenne, een beeldscherm, de knoppen en een printplaat die alle verbindingen tussen de verschillende onderdelen maakt.

• De antenne: ontvangt de signalen van de satellieten. En ondanks dat we het altijd hebben over gps… de ‘gps’ kan ook de Russische GLONASS en Europese GNSS-signalen gebruiken.

• De microprocessor: verwekt al die gegevens zodat wij als consument er ook echt wat mee kunnen

• Het geheugen: bepaalt hoeveel gegevens er in de gps kunnen worden opgeslagen. Denk aan kaart materiaal of het aantal waypoints. Maar hierover verderop meer.

Wat kan een gps

Was de gps ooit bedacht om je plek op aarde te bepalen en de weg terug naar huis te vinden (of je locatie door te geven aan de hulpdiensten), nu kan je er veel meer mee. Je kan bijvoorbeeld een wandeling registreren. Door de gps met een computer te verbinden, kan je deze route overzetten naar die computer en delen met anderen. En andersom kan ook: de routes die anderen maken, kan je dus ook in je gps zetten. Je raakt nooit meer uitgewandeld!

Waypoints

Een waypoint is een geografische notatie die bestaat uit coördinaten. En die coördinaten zijn een reeks cijfers die aangeven waar we ons op aarde bevinden. Een goed voorbeeld van een waypoint zie je waarschijnlijk vaak als je met de auto onderweg bent: ‘over 100 meter rechtsaf’, zegt de dame of heer in je auto-navigatie. Hij of zij weet dit omdat de uitgerekende route is opgebouwd uit waypoints. Hij of zij weet dat je over 100 meter bij zo’n waypoint bent en waarschuwt je vast. Alle routes die we wandelen zijn opgebouwd uit waypoints.

Waypoints maken

Als we tijdens het wandelen onze wandeling automatisch laten opslaan door de gps, dan maakt de gps een reeks waypoints. Deze reeks levert zo een route op. Ook kan je zelf tijdens het wandelen handmatig waypoints in je gps zetten. Bijvoorbeeld dat ene mooie meertje dat je later nog eens terug wilt vinden. De meeste gps-sen hebben hier een speciale knop voor. Verder kan je in een gps ook een waypoint zetten als je bijvoorbeeld wel de eindbestemming weet, maar de route er naar toe lekker avontuurlijk kris-kras wilt wandelen.

Lees hier het vervolg

GPS deel 2

Orientatie in de bergen Alles over bergwandelen