Dit is alpinisme

Alpinisme is bergbeklimmen in terrein dat bestaat uit rots, sneeuw en ijs. Het hoofddoel van het alpinisme is van oorsprong het bereiken van de bergtop. Toch zijn tijden veranderd.

Klassiek en modern alpinisme

Het alpinisme is in 1786 ontstaan in de Alpen toen Jacques Balmat en Michel Paccard voor het eerst de top van de Mont Blanc bereikte. Inmiddels wordt het alpinisme over de hele wereld beoefend waar bergen zijn. Hoewel deze eerste beklimming werd gedaan uit wetenschappelijke interesse, opende het de weg tot het beklimmen van andere Alpentoppen, puur om het plezier van het klimmen.

Foto: Standbeeld Jacques Balmat en Michel Paccard in Chamonix (bron Wikipedia)

De meeste hoge bergen in de Alpen werden in een korte periode van 1854 tot 1865 beklommen, in de Golden Age of Alpinism. Aan het eind van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste moesten ook bergen als de Kilimanjaro in Tanzania, de Noord-Amerikaanse Denali eraan geloven. In 1953 was er zelfs de eerste succesvolle expeditie naar de allerhoogste berg ter wereld, de Mount Everest in Nepal.

Expedities

Inmiddels zijn de hoogste bergen ter wereld beklommen volgens de klassieke vorm van alpinisme. Dat houdt in dat meestal de makkelijkste weg naar de top van de berg is gevonden. Bij het moderne alpinisme is het behalen van de top eerder bijzaak en gaat het vaker om de route er naartoe via een moeilijkere, alpien meer uitdagende weg. Soms leidt zo’n route niet eens naar de top en is bijvoorbeeld het beklimmen van een bijzondere graat het belangrijkst.

Leren bergbeklimmen

Een algemene conditie is dus belangrijk. Maar ook kennis en vaardigheid van heel specifieke alpiene technieken zijn onmisbaar. Omdat je veel aan touw loopt voor de veiligheid van jezelf en je maatjes, ga je al gauw met een hoop materiaal op pad. En daarvan wil je natuurlijk ook weten wat je er allemaal mee kan en moet en in welke situaties je welke karabiner, slinge, prusik etc. je nodig hebt. We hebben al heel wat theorieën van alpiene technieken voor je op een rij gezet in het kenniscentrum, maar met het volgen van een workshop of cursus doe je ook nog eens praktijkervaring op.

alpiene technieken

Je eerste stappen als alpinist

De Alpiene basiscursus, oftewel C1 of J1 voor jeugd, is de eerste stap in je alpiene klimcarrière. Je oefent het bergwandelen en klimmen in rotsachtig terrein, het doorkruisen van (steile) sneeuwvelden en het lopen met stijgijzers op de gletsjer. Je overnacht in hooggelegen berghutten.

Naar bergsportreizen

Reisorganisatie van de NKBV

Is bergbeklimmen iets voor mij?

Bergbeklimmen is een duursport. Dat betekent dat je er een goede basisconditie voor nodig hebt en bijvoorbeeld langere tijd achtereen kunt hardlopen, racefietsen of zwemmen. Een goed algemeen uithoudingsvermogen aangevuld met specifieke kracht- mobiliteits- en stabiliteitstraining brengt je daarbij het verst.

oefeningen

Dit heb je nodig bij alpinisme

IJsklimmen en rotsklimmen zijn de twee verschijningsvormen van het alpinisme. Voor de beide disciplines heb je verschillend materiaal nodig zoals ijsbijlen en stijgijzers of setjes, cams en klimschoenen. Een combinatie van die twee vormen noemen we mixed klimmen. Vaak gaan alpiene beklimmingen over gletsjers. Omdat daar het risico is op gletsjerspleten die je door de sneeuw niet kunt zien, wordt er dan aan touw geklommen.

Paklijst

Veilig bergbeklimmen

Naast conditioneel is bergbeklimmen ook mentaal en qua voorbereiding een stapje zwaarder dan bergwandelen. Omdat je vaak hoog in de bergen zit, waar geen duidelijke paden lopen, moet je kennis hebt van alpiene risico's en ook weet hoe je die tot een minimum kunt reduceren. Zo is het belangrijk om de weersvoorspellingen goed in de gaten te houden en te kunnen inschatten in hoeverre het weer van invloed is op jouw tocht. Datzelfde geldt voor lawinecondities. Daarnaast is een goed oriëntatievermogen is in de bergen onmisbaar. Weet jij altijd waar je bent? Ook als het mistig is en je de hut verderop uit het oog bent verloren?

oriËntatie het weer

Alleen of met gids

Vroeger was het gebruikelijk om voor een beklimming van een berg een lokale berggids in te huren. Tegenwoordig kiezen de meeste mensen er voor om, na een goede opleiding, zelfstandig op pad te gaan. Dat kan prima, zolang je goed weet wat je doet en voldoende marge over houdt. Wie nog geen alpiene ervaring heeft, doet er verstandig aan om onder leiding van een berggids zijn/haar eerste alpiene ervaring te hebben. Het volgen van een alpiene cursus bij NKBV Bergsportreizen is een mooie eerste kennismaking met het zelfstandig alpinisme.

12 tips bergbeklimmen vind alpiene tochten