Binnen de klimsport bestaan er veel verschillende stijlen. Behalve voorklimmen, naklimmen, topropen heb je binnen het voorklimmen meerdere stijlen. Wat houden al deze klimstijlen in?
Boven komen in een route is één ding, maar vaak is het de manier waarop die telt. Grofweg kun je klimmen indelen in voorklimmen, waarbij je het touw van onder naar boven brengt en naklimmen of topropen waarbij het touw al bovenaan de wand is bevestigd. Vervolgens zijn er binnen het voorklimmen nog een aantal verschillende stijlen. We leggen het uit.
Het klimmen van een route waarbij de klimmer het touw in de (eventueel zelfgeplaatste) zekeringen hangt. Tussen de haken of zelfgeplaatste zekeringen door klim je in meer of mindere mate boven de zekeringen uit. Dit is de normale wijze waarop routes geklommen worden.
Het klimmen van een route waarbij het touw reeds van boven komt. Dat gebeurt onder andere:
Het in één keer zonder te rusten of gebruik te maken van tussenzekeringen (voor)klimmen van een route zonder voorafgaande kennis over rustpunten, grepen of bewegingen. Dit is de lastigste en meest aansprekende stijl om een route te klimmen. Het is de manier waarop wedstrijdroutes geklommen worden. Klimmers in de rots die een route zonder voorkennis instappen en deze in een keer klimmen kunnen een 'onsight' op hun naam zetten.
Het in één keer zonder te rusten of gebruik te maken van tussenzekeringen (voor)klimmen van een route met voorkennis over bijvoorbeeld rustpunten, grepen of bewegingen. Een flash geldt als makkelijker dan een 'onsight'. Bij wedstrijden worden de jeugdroutes soms flash geklommen.
Het in één keer zonder te rusten of gebruik te maken van tussenzekeringen (voor)klimmen van een route na het eenmalig of meermaals oefenen van de route. Wanneer een klimmer op de top van z'n kunnen klimt lukt het meestal niet een route in een keer te klimmen. Wie na herhaaldelijk oefenen een route vervolgens zonder uitrusten of vallen klimt heeft deze route 'gerotpunkt'.
Het voorklimmen van een traditioneel gezekerde route na het uitvoerig uitwerken van de route. In feite niet anders dan een Rotpunkt, maar dan in een traditioneel gezekerde route.
Het in je eentje klimmen van een route. Dat kan touwloos (free solo) zonder enige veiligheidsmarge of gezekerd en al met touw (rope solo). De eerste manier is uiteraard vrij risicovol en raden wij ten zeerste af. Rope solo is minder risicovol, maar nog altijd lastiger dan klimmen terwijl je gezekerd wordt door een zekeraar.
Er zijn naast de bovengenoemde vijf klimstijlen nog meer varianten, waaronder a.f. (all free), yoyo, pinkpoint, en jaune (jaunir), rotkreis of team free. Het zijn benamingen voor klimstijlen die amper beoefend worden of die uit de mode zijn geraakt.
Niek de Jonge plaatst zelf een zekering in de start van de mixed trad/sport route Pumpgun in Ettringen. Foto: Harald Swen.
Lees meer over de verschillende disciplines van de klimsport: