In het zuiden van Catalonië liggen de voorlopers van de Pyreneeën. Een geplooid gebergte, niet heel hoog, maar machtig mooi. Je vindt er alles: prachtige uitzichten boven de boomgrens en groene bossen eronder. Met in september en oktober paddenstoelen. Heel veel paddenstoelen.
Tekst en beeld: Femke Welvaart
In Zuid-Catalonië meandert de Camí dels Bons Homes, GR107, door het berglandschap. Deze circa 200 kilometer lange wandelroute ontstond in de 13e eeuw, toen de Franse Katharen vluchtten naar de andere kant van de Pyreneeën, uit angst voor de Franse inquisitie. Deze ‘Bons Homes’ (Goed Volk) hingen een puur en eenvoudig Christendom aan en waren wars van de corrupte en hebberige katholieken uit die tijd. De kerk in Rome zocht daarop de hulp van de Franse koning om deze zogenaamde ketters te vervolgen. De Camí dels Bons Homes is de vluchtroute van de Katharen, die start bij het kasteel van Montségur in Ariège, het bolwerk van de Katharen, en loopt via de Cerdanyavallei naar de Serra del Cadí. Pas aan die kant van de bergen voelden de gevluchte Katharen zich veilig omdat de Catalanen zich daar over hen ontfermden. De route eindigt bij het Santuari de Queralt, net boven Berga.
Een van de bekendste bergwandelgebieden van Spanje en dat is wat ons betreft terecht. Hier kun je eindeloos klimmen en wandelen in enorm gevarieerde landschappen. Op onze gebiedsinformatiepagina vind je uitgebreide informatie over dit spectaculaire bergwandel- en bergsportparadijs.
Eeuwen later, september loopt op zijn einde, wandel ik de laatste etappe van deze route, van Peguera naar Berga. De ‘Bons Homes’ kozen voor een relatief lage doorsteek over de Pyreneeën en je loopt dus met enige regelmaat onder de boomgrens, over prachtige bospaden langs de flanken van de bergen. Deze laatste etappe van de Camí is een makkelijk begaanbaar pad met weinig hoogteverschil en een beetje afdalen, geheel onder de boomgrens.
Tijdens deze vier uur durende wandeling komen we regelmatig andere mensen tegen. Het zijn geen in Gore-Tex gehulde wandelaars op bergschoenen, maar oudere mannen, meestal in groepjes van twee, soms van drie, bijna altijd gekromd en met een wandelstok, en met een rieten mand aan de arm. Als ik het later aan Ragna Debats vraag, de Nederlandse trailrunner die in Catalonië woont met haar Catalaanse vriend, antwoordt zij: “Het is een soort oergevoel dat bij de Catalanen bovenkomt als de herfstmaanden zijn aangebroken.” Ook haar vriend Pere ontkomt er niet aan. “Zodra de eerste paddenstoelen boven de grond komen, wordt er iets in de Catalanen losgemaakt dat beantwoord moet worden. Ze groeien ermee op en weten precies welke je kunt eten en welke je vooral moet laten staan.” En geef deze mannen eens ongelijk! Zo ben je heerlijk uren buiten en neem je gebukt en met je vingers in de grond het leven door met je vader, zoon, of beste vriend.
Ik word steeds nieuwsgieriger naar de vele soorten paddenstoelen die je hier kunt vinden. Mijn wandelmaatje neemt me daarom mee naar La Cabana in Berga, een restaurant dat is gespecialiseerd in gerechten met paddenstoelen. We eten flinterdunne carpaccio van cep (eekhoorntjesbrood), een soepje van cep, maar ook de paddenstoelensoorten rossinyol, girgola en camagrocs komen voorbij. In een pannetje zitten rovello, die ik herken van onze wandeling in het bos en die ik in menig mandje zag liggen. Ze zijn heerlijk, klaargemaakt met knoflook en peterselie. Ze smaken naar escargots, maar dan zonder het dierenleed. Dan volgen rovello met zalm en bramen, nog meer paddenstoelen met roodbaars, en een empañada van paddenstoelen. De gerechten zijn verfijnd, prachtig opgemaakt en zeer smakelijk. En het leuke is dat je hier gewoon in je bergsportkloffie kunt binnenwandelen en niemand raar opkijkt.
Als je overweegt om te wandelen in Zuid-Catalonië, raad ik je aan om voor de maanden september of oktober te kiezen. En blijf dan onder de boomgrens. Lees over de verschillende soorten paddenstoelen, ontwikkel er een oog voor tijdens je wandeling, maak een praatje met de plukkers en ga vooral uit eten! Duik in volle overgave in het Catalaanse oerbestaan en raak zo de kern van het Catalaanse leven. Puur, eerlijk, prachtig en boordevol smaak.
En wie zich nog afvraagt of vlees noodzakelijk is tijdens een uitgebreide lunch of diner, kan ik antwoorden: ga naar de bossen in de Spaanse Pyreneeën! Want nee, er zijn zoveel soorten eetbare en smakelijke paddenstoelen, dat elk stukje vlees overbodig is. Ook de vis die ik erbij geserveerd kreeg, had niet gehoeven. Maar ik zou niet zomaar zelf gaan plukken. Vraag een gids of een local met kennis van zaken en neem geen enkel risico. De lekkerste paddenstoelen kunnen een zeer giftig broertje hebben, die sprekend op hen lijkt. Dus wandel, kijk en ruik, en ga ze vervolgens proeven bij iemand die er verstand van heeft.
Wat een lunch. En nu rollend bergaf, het laatste stukje naar huis.
Lees meer over de Cami dels bons Homes
Lees meer over lunchen met paddenstoelen
Als NKBV-lid draag je bij aan het onderhoud van paden en hutten. Elk jaar dragen de leden gezamelijk €400.000,- bij aan het Gegenrechtfonds. En wist je dat je als NKBV-lid korting krijgt in de meeste berghutten in de Alpen?
