Van links naar rechts: Stefan, Aaldrik en Daan. Foto gemaakt door: Berggids Matthias Wurzer

Wanneer ik aan de bergen denk zie ik mijzelf als kind stenen verzamelen en deze in de zakken van mijn joggingbroek proppen. Dankzij mijn ouders was ik al vroeg besmet met het bergvirus. Elke zomer gingen wij op NKBV-basiskamp. En waar het begon met bouwen van dammen in beekjes, eindigde het in beklimmingen met trad-passages en gletsjeroverschrijdingen. Inmiddels heb ik mij alle facetten van het alpineren eigen gemaakt, behalve het voorklimmen in technische mixed- en ijsroutes.

In eerdere winters heb ik kennis gemaakt met het ijsklimmen in IJsland en Noorwegen. De omgeving en het terrein waren dus niet vreemd, al had ik niet tot nauwelijks ervaring met het voorklimmen. Tijd dus om zelf te leren condities op waarde te schatten en routes te bepalen. Want als ik zelfstandig veilig mixed- en/of ijsroutes wil klimmen, dan zal ik de ijskwaliteit moeten leren waarderen, weten hoe ik de maximale belasting uit een geplaatste ijsschroef kan halen, hoe een zo sterk mogelijke abalakov te produceren én deze veilig te testen, en hoe de 3x3 Ice Selection Method matrix toe te passen om de stabiliteit van een ijswaterval te beoordelen.

IJs op het programma

Met dit allemaal in mijn achterhoofd vond ik bij Bergsportreizen de voorklimcursus (gevorderdencursus). Perfect om alle ervaring op te doen. Onder de bezielende leiding van gids Matthias Wurzer en eigenaar van Eispark Osttirol gingen wij aan de slag.

Dag 1: Even opfrissen

Matthias heeft voor ons, onder voorbehoud van het weer en de ijscondities, een mooi programma opgesteld. De eerste dag staat in het teken van het opfrissen van onze ijsklimtechnieken, zoals parallel en diagonaal klimmen en traverseren in toprope. In het Eispark Osttirol vinden we nog goede, maar redelijk afgeklommen, WI2 t/m 4 routes. Veel voettreden en gaten voor de ijsbijlen zijn goed zichtbaar, dus prima om op deze eerste dag even in te komen.

Dag 2: Theorie loont in laatste route

Na een heerlijke nacht slaap staat vandaag het echte voorklimmen op het programma. Na een les over het beoordelen van ijskwaliteit, ijsschroeven indraaien, standplaats bouwen en abseilen mogen we het zelf proberen. Ik krijg de keus tussen ghost lead climbing, voorklimmen met een toprope als extra zekerheid, of gelijk voorklimmen, waarbij ik gebruik kan maken van reeds ingedraaide ijsschroeven. Ik besluit voor de laatste optie te gaan. De vooraf geplaatste ijsschroeven blijken daarbij geen overbodige luxe, omdat het ijsklimmen erg veel van je kuitspieren vraagt. Tot mijn eigen geluk sluit ik de dag af met het voorklimmen van een WI4+.

Daan, Aaldrik, Matthias en Stefan. Foto: Standplaastselfie van Daan.
Stefan in mixed route

Dag 3: Analyseren

Vandaag staat in het teken van videoanalyses. Vanwege het te warme weer kunnen we alleen in de ochtend aan onze klimtechniek schaven en bekijken we wat er tijdens het voorklimmen van onze techniek overblijft. Het is nog een hele kunst netjes te blijven klimmen wanneer je tegelijkertijd ook de route moet bepalen, ijsschroeven moet plaatsen en moet waken voor voetfouten. De video-opnames die van elkaar maken blijken heel nuttig te zijn. Later die middag, onder het genot van schnaps en lokaal gebrouwen bier, worden de beelden geanalyseerd en bereiden wij ons voor op de volgende dag. Er staat namelijk een ijswaterval van 150 meter op het programma.

Dag 4: Als eerdere omhoog

Na een stevige wandeling van 1,5 uur door een dik pak sneeuw staan we aan de voet van de Salzwandfall in het Landeggtal. Sneeuwschoenen of toerski’s zouden geen overbodige luxe zijn geweest, maar de warming-up hebben we in ieder geval gehad. Nadat we onze uitrusting hebben aangetrokken wordt eerst nog een stuk theorie behandeld over de Ice Selection Method. Dit is een 3x3 matrix om de kwaliteit van ijs te bepalen. Ook andere alpiene gevaren als lawines en steenslag komen aan bod. Hoewel een dag eerder het Eispark nog moest sluiten vanwege te hoge temperaturen, zijn de condities vandaag heel goed. Het is droog, aangenaam fris en hoewel de zon doorbreekt schijnt deze niet direct op de route.

Aaldrik, eerste lengte, foto: Matthias

De route wordt opgedeeld in drie pitches, WI3, WI2 en WI4. Na mijn sollicitatie mocht ik de derde pitch voorklimmen. Alle geleerde technieken moet ik hier adequaat toepassen. Hoewel het klimmen aardig gaat, merk ik wel dat ik niet gewend ben om 60 meter aan één stuk mijn kuiten te belasten. In combinatie met het plaatsen van ijsschroeven en clippen van je touw is de duur van de inspanning aanzienlijk langer dan bij rots- of alpienklimmen. Gelukkig leert Matthias ons een trucje: wanneer je je ijsbijl maar diep genoeg in het ijs slaat, kun je er best met je zelfzekering in hangen. Op deze manier kan ik tijdens de route even uithangen. Eenmaal boven wordt er weer een abalakov geproduceerd en in twee volledige touwlengtes dalen we af.

Dag 5: Multi-pitch ijsklimmen

Een intensieve dag waarop we in het Eispark het multi-pitch klimmen met meerdere lengtes en (efficiënt) abseilen herhalen. Maar er komt ook een nieuwe discipline aan bod: het mixed klimmen. Hier klim je met je ijsbijlen en stijgijzers tegen afwisselend rots én ijs op. Deze manier van klimmen geeft je nog meer mogelijkheden, doordat je afwisselend grepen vindt voor handen of bijlen. Dit zorgt gelijk voor behoorlijk wat gegoochel. Af en toe dien je een hand vrij te hebben en haak je de ijsbijl maar om je schouder of hang je hem over je duimmuis. Het voelt wel tegennatuurlijk om je net geslepen stijgijzers steeds in de rots te parkeren. Een set goede vijlen mee op vakantie is dus geen overbodige luxe.

Zekerder in Alpiene terrein

Dat ik klimmen en wintersport leuk vind, dat wist ik van mezelf. IJs- en mixed klimmen combineert wat dat betreft het beste van beide werelden. Te gek om een nieuwe manier van klimmen te perfectioneren en net als bij trad klimmen zijn de zekerpunten zo goed als dat jij ze plaatst. Je bent naast je klimvaardigheid dus ook aangewezen op je eigen kunnen om de kwaliteit van het ijs en de plaatsing van je ijsschroeven te bepalen. Naast dat ik veel nieuwe technieken heb geleerd voel ik me ook een betere all-round klimmer en zekerder in Alpiene terrein. Met de combinatie rots en ijs heb je 2 keer zoveel mogelijkheden, wat mij betreft 2 keer zoveel plezier.

Vervoer naar Osttirol

Met de trein reis je van Amsterdam naar Kitzbühel. Er is een directe verbinding naar Wörgl, daarna moet je nog één keer overstappen. Vervolgens kun je met de bus van Kitzbühel naar Matrei in Osttirol. Er is een (gratis) skibus die je vanaf Matrei naar Matreier Tauernhaus brengt. Hiervoor moet je wel eerst even bellen.