Op Klimblessures.nl vind je de meest voorkomende klimblessures verzameld, gestructureerd en van een waardeoordeel te voorzien. Dit is gebaseerd op een consensus van een aantal Nederlandse fysiotherapeuten die zich specifiek of hoofdzakelijk bezig houden met sportklimblessures. De website informeert klimmers met een blessure en wijst de weg naar fysiotherapeuten die gespecialiseerd zijn in behandeling van sportklimblessures. We maken (voor zover mogelijk) onderscheid tussen wetenschappelijk bewezen behandelmethoden en niet bewezen methoden. De informatie op deze site is ook bedoeld voor (para)medici om kennis op te doen over sportspecifieke blessures en behandelmethoden. 

In dit artikel behandelen we de veelvoorkomende klachten rondom de pols en elleboog:

Wat is het
Het carpaal-tunnelsyndroom wordt veroorzaakt door een beknelling van de nervus medianus (de middelste armzenuw) in het verloop van de carpale tunnel. De carpale tunnel is een nauw kanaal dat gevormd wort door de handwortelbeentjes en een stevig peesblad tussen pink- en duimmuis aan het begin van de handpalm. In deze tunnel lopen de buigpezen van de vingers en de zenuw die als zachtste structuur gevoelig is voor druk. Deze beklemming kan o.a. ontstaan door bijvoorbeeld overbelasting bij klimmen of bij andere sporten. Specifiek bij klimmen zie je ook dat de spieren van de onderarm zo dik worden dat de zenuw in de knel kan komen. Andere oorzaken voor vergelijkbare klachten zijn een nekhernia, slijtage van de nekwervels, reuma, een breuk, zwangerschap, een langzaam werkende schildklier, suikerziekte of een te hoge productie van groeihormoon. Het carpaal tunnel syndroom komt echter veel voor, en zeker niet alleen bij klimmers.

Diagnose
Vaak is de diagnose heel duidelijk te stellen, maar soms is aanvullend onderzoek, zoals een zenuwgeleidingsonderzoek (EMG) nodig om de diagnose te bevestigen.

Behandeling
Opties zijn een (nacht)spalk voor rust, injectie met ontstekingsremmers of een operatie waarbij de tunnel geopend wordt om de beklemde zenuw meer ruimte te geven.

Advies specifiek voor klimmers
Bij klachten passend bij een carpaal tunnelsyndroom is het belangrijkste advies om het klimniveau zover terug te schroeven dat je pijnvrij bent. Verder is goed opwarmen en uitklimmen, en het voorkomen van herhaaldelijk overbelasten belangrijk. 

Tenniselleboog (epicondylitis lateralis)/golferselleboog (epicondylitis medialis)

De klachten

• Tennis elleboog: Pijn aan de buitenzijde van de elleboog. De pijn ontstaat meestal geleidelijk. De pijn treedt op bij het vastpakken van voorwerpen, soms zelfs al een bierflesje, of het bewegen van een deurknop (tegen de klok in).

• Golfers elleboog: Pijn aan de binnenzijde van de elleboog voornamelijk bij het vastpakken van voorwerpen en zwaar tillen. De pijn ontstaat meestal geleidelijk.

Wat is het
Irritatie van de aanhechting van de strekspieren (tennis elleboog) of buigspieren (golfers elleboog) van je pols/hand. Over het algemeen is dit een overbelastingsblessure. Elleboogklachten  kunnen in stand worden gehouden door problemen in de schouder of nek. De fysiotherapeut onderzoekt daarom de hele bewegingsketen.

Diagnose
De fysiotherapeut of huisarts stelt dit vast door je arm te onderzoeken.

Behandeling
Er zijn veel behandelingen beschikbaar, en net als bij vingerblessures kan de behandeling van een gespecialiseerde fysiotherapeut/arts erg verschillen van wat de huisarts of ‘gewone’ fysio aanraadt. Hieronder de adviezen van onze fysio’s:

• Over het algemeen wordt er een gefaseerd programma aangeboden. Dit programma bestaat in eerste instantie uit aanpassing van de training, eventueel gecombineerd met (kinesio)taping. De fysiotherapeut kan je helpen om je training zo aan te passen dat je wel kan blijven klimmen maar toch voldoende rust neemt. Als dit niet helpt kunnen onderstaande behandelingen geprobeerd worden.

• Oefeningen: eccentric wrist therapy: dit is een specifieke oefening waar redelijk veel onderzoek naar is gedaan en die lijkt te werken. Op www.climbinginjuries.com staat een beschrijving, maar een goede uitleg door een klimfysio is misschien duidelijker. Dave Mcleod schrijft in zijn blog over deze oefeningen, en waarom ze werken. Zijn conclusie is dat het effectief is als je maar goed doet en heel gedisciplineerd oefent. 

• Mobilizations with Movements (MWM’s): Een techniek die passieve (je elleboog door iemand anders laten bewegen) en actieve (zelf) beweging combineert. Hier is enig bewijs voor. Vraag aan je fysio of hij/zij hier bekend mee is.  

• Shockwaveherapie gebruikt drukgolven die pijnstillend werken en een positief effect hebben op het herstel van pezen en peesaanhechtingen. Er is enig bewijs dat dit het herstel van elleboogblessures zou kunnen versnellen.

• Dry needling is een techniek waarmee hele dunne naaldjes in de pees en of spier worden gestoken. De gedachte is dat hiermee de doorbloeding en de genezing wordt gestimuleerd. De eerste resultaten zijn positief, echter er is nog weinig goed onderzoek naar gedaan.

• Soms wordt een bandje om de onderarm geadviseerd, om de peesaanhechting te ontlasten. Tot nog toe heeft wetenschappelijk onderzoek nog geen effect op herstel aangetoond. Ook word soms een polsbrace aangeraden, ook hier is het effect niet van aangetoond.

• IJs heeft geen bewezen effect op het herstel, maar helpt in de eerste fase tegen de pijn.

Hieronder nog een aantal behandelingen die vaak geadviseerd worden maar in eerste instantie niet aan te raden zijn. In een enkel specifiek geval kan het voorkomen dat een dergelijke behandeling toch geadviseerd wordt, maar meestal zijn alle andere behandelingen dan niet effectief gebleken.

• Rust: alhoewel aanpassing van het trainingsprogramma essentieel is voor het herstel, is volledige rust vaak niet nodig, en zelfs vertragend voor het herstel.

• Ontstekingsremmers: (ibuprofen/diclofenac/naproxen) helpen tegen de pijn, maar ondanks dat ze ‘ontstekingsremmend’ zouden zijn, hebben ze geen bewezen effect op het herstel van deze blessures. Het gevaar is dat je blijft overbelasten.

• Injecties met ontstekingsremmers (cortisone) hebben soms een kort effect, (2 weken) maar na 6 weken zijn de klachten vaak al weer terug. Deze injecties behandelen echter niet de onderliggende oorzaak.

• Operatie als behandeling van een elleboogblessure wordt vrijwel nooit meer gedaan. Dit zou mogelijk wel de pijn oplossen, maar er is niets bekend over het herstel na de operatie, en of je daarna weer goed kunt klimmen.

Klimmerselleboog

In Hoogtelijn 1-2017 verscheen een artikel van de Medische Commissie over de Klimmerselleboog. In de volksmond wordt pijn aan de binnenzijde van de elleboog vaak een golferselleboog genoemd. Kijk je naar de symptomen, dan lijkt deze klacht in eerste instantie veel op een klimmerselleboog. De locatie van de pijn is hetzelfde, maar de onderliggende oorzaak is anders. Lees het hele artikel in Hoogtelijn.

Bij een overbelastingsblessure aan de pezen van de elleboog kan je over het algemeen met een aanpassing aan je manier van trainen gewoon doorklimmen. De belangrijkste aanpassingen zijn het verminderen/vermijden van explosieve bewegingen, en het langzaam opbouwen van specifieke belasting. Vaak zorgt een combinatie van verschillende technieken voor een goede uitkomst. Belangrijk is dat wanneer er een onderliggende oorzaak aan de klachten is deze ook vastgesteld wordt. Dit kan vaak het beste bij een fysiotherapeut, bij voorkeur iemand die bekend is met de klimsport. Een (klim)fysiotherapeut kan je advies geven over welke oefeningen en training je kan doen tijdens de herstelperiode. Wanneer je met pijn blijft klimmen zonder aanpassingen, is er kans dat de blessure erger wordt. 

Behandeling klimmerselleboog
Mogelijke behandelopties die overwogen dienen te worden:

• Rust: afhankelijk hoe lang de rust duurt heeft dit vaak geen of slechts tijdelijk effect zeker wanneer er sprake is van een fysiologische verandering van de pezen en aanhechtingen.

• Klimtechniek aanpassen:

  • Diep afblokken voorkomen.

  • Meer overhang dan rechte wand dit ivm diepere elleboogbuiging op de rechte wand.

  • Grote slopers en volumes vermijden.

  • Klimsessies inkorten en niet door klimmen als je vermoeid bent.

• Rekken: pronat teres en rekken onderarm spieren

• Antegonisten training

• houdingscorectie

• Mobiliteitsoefeningen

• Excentrisch trainen

• Isometrisch trainen

• Dry needling

• Shockwave: wordt gebruikt om een nieuw/snel herstelproces op gang te brengen.

• Injectie; zeer wisselende resultaten en alleen geindiceerd wanneer voorgaande behandelopties onsuccesvol waren

• Operatie is last resort

Preventie
Bouw je klimtraining gelijkmatig op. Zodra je merkt dat je gevoelig bent voor een dergelijke blessure kan het van waarde zijn om na een revalidatietraject bepaalde oefeningen te blijven uitvoeren waaronder geïsoleerd trainen van extensoren (polsstrekkers).

Biceps/triceps tendinopathie

De klachten

• Biceps: Pijn aan de voorkant diep in de elleboog.

• Triceps: Pijn aan het puntje van je elleboog, bij het uit/opdrukken. De pijn ontstaat meestal geleidelijk.

Wat is het

• Biceps: Irritatie van de aanhechting van biceps spier, de spier die je gebruikt als je met gebogen elleboog je hand tegen de klok in draait.

• Triceps: Irritatie van de aanhechting van je triceps spier, die kan ontstaan wanneer je je uitdrukt op je gebogen arm. De oorzaak is meestal overbelasting.

Diagnose
De fysiotherapeut of huisarts kan dit vaststellen door je arm te onderzoeken.

Behandeling
Ook hier is de belangrijkste behandeling een aanpassing in de training, eventueel in combinatie met tape en oefeningen. Verdere behandel opties zijn vergelijkbaar als bij de tennis/golfers elleboog. 

Heb je een opmerking over de inhoud van deze pagina, stuur dan een mail naar sport@nkbv.nl, voor persoonlijk advies, neem contact op met een van de fysiotherapeuten.