Hoogtevrees en kliminstructies

Help mensen met angst op hoogte minder bang te zijn tijdens hun klimervaring.

Als kliminstructeur krijg je te maken met een grote variatie aan groepen en mensen. Je wilt iedereen een positieve ervaring meegeven. Voor de een is dat het klimmen van een moeilijke route naar de top, voor de ander is het al een overwinning om 5 meter hoog te komen. Dit stuk is gericht op kliminstructies (binnen of buiten) van 1 tot 2 uur waar mensen misschien hun eerste klimervaring opdoen. Denk aan schoolgroepen en familie- of bedrijfsuitjes.

De volgende tips kunnen helpen om te zorgen dat mensen met angst op hoogte minder bang zijn tijdens hun klimervaring. Het doel is ze ondanks hun angst toch met een goed gevoel naar huis te laten gaan.

Voorafgaand aan de klim of na de eerste poging

Angst is een natuurlijke reactie van het brein op onnatuurlijke situaties om ons te beschermen tegen risico’s. Op hoogte zijn is voor sommige mensen een onnatuurlijke situatie. Ze ervaren de situatie als onveilig. Het is belangrijk iemand ervan te overtuigen dat de angst is hun hoofd zit en dat ze zich niet werkelijk in een onveilige situatie bevinden. Dit werkt het beste als iemand zichzelf hiervan kan overtuigen. De volgende tips helpen hierbij:

Geef informatie over de sterkte van het materiaal en de veiligheidsmaatregelen;
Laat iemand laag boven de grond voelen hoe het is in de gordel te hangen om hier aan te wennen (vertrouwen in het materiaal);
Laat iemand op basis van de gegeven informatie hardop uitleggen waarom hij zich niet in een onveilige situatie bevindt op hoogte.

Op de wand

Als de persoon in kwestie opnieuw gaat klimmen, is het belangrijk dat hij de angst niet meer uit de weg gaat. Want als hij de situatie blijft vermijden, bevestigt hij zijn angst en blijft het onveilige gevoel bestaan. Het doel is juist te bevestigen dat de situatie niet onveilig is. Dit kan door iemand verder te laten klimmen dan hij denkt te durven. Hieronder is beschreven hoe je moet handelen tijdens of voor de klim.

Situatie	Handeling
Door de angst zal de klimmer de situatie willen vermijden en dus afdalen.	Begeleid de persoon verbaal en laat hem zichzelf weer overtuigen dat de situatie niet onveilig is.
De klimmer durft niet hoger.	Sommige mensen vinden het fijn een beetje gepusht te worden om verder te gaan dan ze durven. Voel aan hoe ver je hiermee per persoon kunt gaan en ga niet te ver.
De klimmer durft niet te gaan hangen / is constant knoop en gordel aan het checken.	Doe een extra solide partnercheck: trek het touw voor er geklommen gaat worden strak en laat de persoon voor hij/zij gaat klimmen in het touw hangen.

Het laatste gevoel dat iemand tijdens een activiteit ervaart, is het gevoel dat ze het meest zullen herinneren. Sluit de activiteit daarom altijd met een positieve beleving af.

Paniek

Sommige mensen met hoogtevrees zijn bang dat ze in paniek raken en flauwvallen. In paniek raken en flauwvallen is lichamelijk onmogelijk. Flauwvallen gebeurt alleen als de hersenen niet voldoende zuurstof krijgen om goed te functioneren. In paniek raken versnelt de ademhaling en er komt dan juist meer zuurstof bij de hersenen.

Verlammende diepte of gafe ervaring? Foto: Harald Swen.

Angstoverwinning

Deze tips zijn bedoeld om mensen in een kort contactmoment het maximale uit hun klimervaring te laten halen. Iemand zal niet zomaar over zijn hoogtevrees heen komen. Hiervoor bieden verschillende organisaties hoogtevreescursussen aan onder professionele begeleiding.

Auteur: Rik van Odenhoven

Terug naar overzicht