Vonkende rotsen en vallend ijs

Het gerommel van stenen die uiteenspatten onder de noordwand van de Aiguille du Midi galmt door mijn oordoppen. In mijn maag groeit een zenuwachtig gevoel. Naast mij kraakt het matje van Laura, ze ligt vast ook wakker. Vijf uur later druk ik mijn wekker uit. Nog verdwaasd door de slaap sta ik op en loop voor een kop oploskoffie naar Bas, dan stort de wand nog een keer in. Het is spectaculair en beangstigend tegelijkertijd. De vallende stenen vonken op de rotswand en verlichten kortstondig de rots naast de route die wij zo gaan klimmen: de Frendopijler.

A rite of passage for anyone aspiring to the Alps' biggest routes

De Frendopijler is een klassieke en gewilde route onder alpinisten. De pijler torent boven Chamonix uit en menig klimmer bewondert de lijn vanaf het terras met een koud biertje. De topo beschrijft het als een gateway drug: ‘A rite of passage for anyone aspiring to the Alps' biggest routes’. De route start met 900 hoogtemeters rots- en graatklimmen op solide graniet. Gevolgd door een scherpe sneeuwgraat en als grote bak tiramisu na een lange klimdag resteert nog 250 hoogtemeters ijsklimmen. Je kan de route in één of twee dagen klimmen. Kies je voor twee dagen, dan ben je zekerder van goede sneeuwcondities bovenin, maar dan klim je wel met zware tassen vol met eten en bivakspullen. Wij besluiten het in één dag te proberen. Daarom vertrekken we in het holst van de nacht met lichte rugzakken. Ons doel: de laatste lift naar beneden niet missen.

De Frendopijler bij zonsondergang.

De Olympische touwwissel spelen in Chamonix

Mijn koplamp verlicht de morene die boven ons in het donker verdwijnt. Onder ons lichten de hoofdlampen van andere touwgroepen als vuurvliegjes op. Ze bewegen snel, ik hoop dat ze ons niet inhalen. Kort voor de instap moeten we onder een serac door. Hier vielen vannacht rotsblokken naar beneden. Het is koud en de wand lijkt goed opgevroren. Het is dus relatief veilig. Ik haal drie keer adem en dan haast ik me met een hoge hartslag onder de seracs door. Al snel staan we opgelucht aan het begin van de route. De angst verdwijnt uit mijn benen en maakt plaats voor kinderlijk enthousiasme. We gaan de Frendopijler klimmen!

Plots verschijnen er om ons heen meerdere Franse touwgroepen. We proberen ze voor te blijven, maar toch lopen de touwgroepen Laura en mij bij de instap voorbij. Teleurgesteld staan we er naar te kijken. Het is een reality-check. In Chamonix moet je niet alleen snel klimmen. We moeten vooral onze touwwissels veel sneller uitvoeren.

Een helpende hand

Voor ons verdwijnen onze teamgenoten (coach Bas en Maël, Jan en Folke) als mieren tussen de Franse touwgroepen. Laura maakt vaart en duikt er achteraan. Ze vindt een eenvoudigere route dan de Franse touwgroepen, maar inhalen lukt niet. Ik neem een moment om uit de gehaastheid van de route te stappen. Ik kijk om me heen en bewonder de eerste lichtstralen die 1500 meter lager op Chamonix vallen. Het uitzicht is adembenemend: het oranje ochtendlicht speelt met de schaduwen van granieten wanden om ons heen.

Dan schrik ik wakker. Boven ons staat een Franse klimmer te hyperventileren. Haar benen trillen, ze lijkt verkeerd geklommen. Ik ben bang dat ze valt. Haar klimpartner verderop heeft niets door en roept met geïrriteerde stem Franse woorden onze kant op. Geschrokken klim ik er via een omweg langs. Ik bied haar een helpende hand aan. Na een kort gesprek, klimt ze snel door. We mogen er niet langs.

Het oranje licht speelt met de schaduwen om ons heen

Paardrijden

Een ogenblik later verjaagt het daglicht de donkere nacht. We arriveren bij de eerste sleutelpassage. We kunnen kiezen uit een fysieke schoorsteen of een korte off-width lengte. Voor ons zien we Maël soepel door de offwidth bewegen. Bas volgt even later. Daarna verdwijnen ze samen in het ochtendlicht. We overleggen kort en kiezen voor de offwidth lengte.

Laura klimt over de reusachtige flake à cheval, alsof ze paardrijdt. Ze vecht zich gestaag omhoog. Na wat gevloek en een korte uitputtingsslag, klimt ze soepel door de rest van de lengte. Ik volg haar en ik geef flink gas. Na enkele meters loop ik ook tegen mijn fysieke kunnen aan. Mijn kuit verkrampt en door de hoogte hijg ik flink. Met frisse tegenzin worstel ik mezelf door de rest van de lengte. Boven de off-width lengte komt mijn ademhaling snel tot rust, maar de rest van de dag klim ik met een lichte kramp in mijn kuit van de heel-toe verklemingen.

Maël klimt à cheval door de off-width lengte.

Flowstate en Oekraïense trots

Hierna volgt eenduidiger terrein. Kop-over-kop bewegen we aan lopende zekering door het terrein. Het gaat heerlijk, we kiezen onze eigen lijn en hebben minder last van de andere touwgroepen. Dit is hoe alpinisme voor mij het fijnst voelt: grote wilde routes in een flow stevig door klimmen. We huppelen door de tweede sleutelpassage, maar daarna stranden we weer achter een andere touwgroep.

Wederom kunnen we er niet langs. De klimmers voor ons bewegen slordig en trappen soms wat stenen los. Eerst erger ik me aan ze, maar raak in een leuk gesprek met één van de twee. Ze zijn Oekraïens. Sinds de oorlog wonen ze allebei in Europa. We praten over zijn geboorteplek, de Oekraïense keuken maar vooral over de bergen in het westen van het land. Ze klimmen niet snel. Hij zegt dat hij moe is, omdat ze aan het begin van de dag een andere touwgroep probeerden bij te houden. Dat ging te snel en nu zit hij op de blaren. Ik lach geamuseerd, want waarschijnlijk praat hij over Jan en Folke.

IJs, ijle lucht en het einde

Ruim voor lunchtijd arriveren we aan de voet van de sneeuwgraat. Bas en Maël wachtten daar al een tijd op ons. Boven ons zien we Jan en Folke als twee stipjes in de laatste lengte klimmen, ze zijn bijna boven! Het resterende terrein - een steile sneeuwgraat en ijsklimmen - is nog nieuw voor Laura. Voor eventuele coaching blijft Bas in de buurt. Al snel blijkt de coaching niet nodig en groeit haar zelfvertrouwen en beweegt ze zich soepel aan kort touw richting de steile ijsflanken.

Laura en Joris klimmen aan kort touw op de sneeuwgraat.

Het laatste stuk wisselt tussen steile sneeuw en ijs afgewisseld met hier en daar een korte pas in de rots. De ambiance is geweldig. Onder ons verdwijnt de sneeuwgraat in de rots en kijk je in één steile lijn naar het centrum van Chamonix. We bewegen soepeltjes op lopende zekering door de laatste 200 hoogtemeters. Soms plaats ik een ijsschroef, maar meestal kan ik snel een tussenzekering kwijt in de rots. Geconcetreerd klim ik door de afvlakkende steile sneeuw naar boven. Plotseling schrikt Maël me op: ‘hé!! Kijk eens omhoog!’. De lens van zijn camera weerkaatst fel zonlicht in mijn ogen. Hij staat al op de graat! Snel stap ik ook het randje over, ik ben boven!

Hijgend maar glimlachend klimt Laura de laatste meters. Het laatste stuk was voor haar een strijd. Eergisteren reed ze vanuit Nederland naar Chamonix. Vandaag klom ze zonder acclimatisatie in één ruk naar 3800 meter. Maar het is haar gelukt, we staan met zijn allen op het hoogste punt van de route! De lift halen we makkelijk, dus we stellen een nieuw doel: een Orangina op het terras mét de Frendopijler op de achtergrond.

Evalueren

De koude Orangina glijdt weg door mijn uitgedroogde keel. We evalueren onze tocht op het terras bij het Plan du Midi-liftstation. De Expeditie Academie is onder andere een traject om jonge alpinisten een flinke groeispurt te geven in hun klimcarrière. De coaches zijn er niet alleen om ons te begeleiden tijdens routes, maar ook om ons feedback te geven over tochten en vanuit die feedback met ons vooruit te kijken naar haalbare leerdoelen. Deze uitgebreide coaching krijgen we bijvoorbeeld na tochten, maar ook in Nederland.

Onder leiding van Bas bespreken we de tocht van vandaag uitgebreid. Naast complimenten en sterke punten evalueren we vooral onze leerpunten. In het kort:

• mag er meer focus en snelheid bij het wisselen van touwtechnieken, bevestigen van stijgijzers en wisselingen in terrein. We verloren het op deze snelheid van andere touwgroepen, waardoor we gedwongen werden in een file te klimmen;
• onze aandacht verslapt in eenvoudiger terrein, terwijl juist hier veel tijdswinst en daarmee veiligheid- te halen valt;
• probeer je niet blind te staren op een topo; maar zoek de weg van de minste weerstand;
• de gehele beklimming verliep erg soepel en het is voor ons een fijne boodschap dat dit soort lange routes in gecombineerd terrein binnen ons bereik zijn;
• Bas beschouwt de voor en nadelen van alle technieken die je kunt gebruiken in sneeuw, zodat we daar mee kunnen oefenen.

Dat willen we snel gaan toepassen. Gelukkig ziet het weerbericht er voor de komende dagen goed uit. De volgende dag splitsen we op in twee groepen om meer ervaring in sneeuw en ijs op te doen. We gaan allemaal klimmen op de Pyramide du Tacul. Coach Bas, Laura en Folke klimmen Contamine-Mazeaud. Maël, Jan en Joris willen Contamine-Grisolle klimmen, maar dat loopt net iets anders. Dat zie je in deze video:

De avonturen van expeditie academie worden ondersteund door Scarpa, Rab, Petzl, Julbo, buitensportvoeding.nl, Mountain Network en uiteraard de NKBV.