Vol passie en enthousiasme vertelt ze dat elke discipline ‘iets’ heeft. Het is moeilijk om de tofste te kiezen. Na even wikken en wegen kiest ze voor boulderen. Maar voegt daar snel aan toe dat ze waardering heeft voor elke discipline. Aan het begin van haar HBO-opleiding kreeg ze een uitnodiging van een klasgenootje om mee te gaan klimmen. Nu al zo’n acht jaar geleden, vertelt ze verbaasd bij de realisatie over de verstreken tijd. Hier begon de verslaving aan de sport. Elke week was ze wel in een klimhal te vinden. Hier ontmoette Elbrich ook klimpartner Niels, tegenwoordig haar man.

Elbrich tijdens het Open NK 2019 (foto: Sytse van Slooten)

Doorbraak naar speed

Twee jaar terug volgde Elbrich in de aanloop naar het Open NK Speed 2019 een speedklimworkshop van Jules Kluwer, regerend kampioen speed bij de mannen. De workshop was in haar eigen thuishaven, Klimcentrum Noardwand. Toen dacht ze: “Waarom eigenlijk niet?!” In acht weken tijd heeft Jules zijn passie overgedragen. Met de kers op de taart een kampioenstitel tijdens het Open NK Speed 2019 voor Elbrich. Met nog steeds lichte verwondering vertelt ze dat ze voor de wedstrijd en de cursus niet had verwacht dat ze zou winnen. Een nieuwe klimliefde was geboren. Nu trekt Elbrich twee keer per week, in aanloop naar een wedstrijd zelfs drie keer per week, haar speedklimvaardigheden uit de kast en stelt ze deze op de proef tijdens haar trainingssessies. Aanleg heeft Elbrich wel. Na twee maanden wist ze steeds sneller naar boven te klimmen. De finaleronde van het Open NK Speed 2019 heeft een indruk achter gelaten. De spanning, iemand die je op je hielen volgt. Een verschil van enkele milliseconden.

Perfectie in de route

“Bij speedklimmen moet je de perfectie in één route zien te vinden. Om die perfectie te vinden komt er veel kijken. Daarnaast zijn er veel factoren waarop het mis kan gaan. Speedklimmen is meetbaar; je kunt goed zien wanneer je beter wordt. Je tijden gaan dan niet omhoog, maar juist naar beneden. Dát maakt het speedklimmen verslavend. Als ik dan iets anders probeer, ga ik misschien nog wat sneller.”. Een race tegen de klok, jezelf en elkaar.

Tijdens een wedstrijd is het van belang dat je elke greep perfect vastpakt om een goede tijd neer te zetten. De uitvoering is voor iedereen anders. “Elke speedklimmer moet uitzoeken wat werkt om snel naar boven te komen. Dit kan compleet anders zijn als je klein of lang bent, sterk of juist flexibel. Coördinatie en explosiviteit zijn doorslaggevend. Ook is een snel aanpassingsvermogen onmisbaar. Als je een methode hebt gevonden die werkt en je doet dit steeds sneller, kom je anders op de grepen terecht.”

Elbrich tijdens het Open NK 2019 (foto: Sytse van Slooten)

Meer vrouwen

Elbrich hoopt op meer vrouwen die een poging durven te wagen in een momenteel door mannen gedomineerde discipline. De afgelopen vier weken geeft Elbrich elke maandag een workshop speedklimmen. Maar geen enkel vrouwelijk gezicht is te bekennen. Volgens haar leeft de gedachte “Ik ben niet sterk genoeg, niet explosief genoeg, of dynamisch genoeg.”. Dit houdt mensen tegen om een poging te wagen. Aanmoedigend zegt ze: “Gewoon proberen. Als je toch nog niet weet of je het kunt, kun je het net zo goed proberen dan kom je er vanzelf achter.” De coach in Elbrich komt naar boven, want ze geeft direct mee dat falen niet erg is. “Als je de route op één avond meerdere keren instapt, ga je al met sprongen vooruit. Puur op spiergeheugen. Kracht en explosiviteit volgen vanzelf door herhaling.”.

Elbrich Vunderink-Schoorstra en Lynn van der Meer voordat ze de strijd aangaan (foto: Sytse van Slooten)

Eentonige route, zeker niet saai

Nu denk je misschien herhaling: saai. Volgens Elbrich absoluut niet. Het is namelijk bevredigend als je een nieuw persoonlijk record neerzet. Je wilt je persoonlijke record constant verbeteren. “Nu heb ik deze tijden, nu wil ik sneller. Dat blijft het verslavende.”, aldus Elbrich. Steeds sneller. Ook nu vertelt ze over haar doel om een record onder de 10 seconden aan te tikken. Momenteel tikt ze zo nu en dan de 10 seconden aan, maar ze ambieert een vaste 10 seconden of lager. Voor Elbrich is de identieke route niet saai, maar ze kan zich voorstellen dat dit andere klimmers tegenhoudt. “Het is kort, explosief en moet in één keer goed. Bij lead en boulderen heb je meer rust en bedenktijd.”. Haar andere doel is om in 2022 op een internationale wedstrijd te schitteren.

In de kinderschoenen

Speedklimmen staat binnen de Nederlandse klimgemeenschap in de kinderschoenen. Volgens Elbrich “totaal niet gek”, want er zijn momenteel twee mogelijkheden waar je het kunt oefenen: Noardwand in Leeuwarden en IVY climbing in Sittard. Trainen is dus voor mensen, die niet in de buurt wonen, lastig. Maar het is een opkomende sport, helemaal nu het een los onderdeel wordt op de Olympische Spelen van Parijs 2024. Volgens Elbrich een goede ontwikkeling. Op de afgelopen Spelen zag je dat speedspecialisten niet uitblonken bij de andere disciplines en vice versa. Het zijn tweede verschillende werelden. Speedklimmers trainen alleen op sprintvaardigheden, zoals explosiviteit. Een typische speedklimmer is vrij gespierd, vooral in de benen. Leadklimmers zijn duurklimmers, vergelijkbaar met marathonlopers. Ze hebben een lange adem nodig om boven te komen. De korte explosiviteit die bij speedklimmen noodzakelijk is, missen veel leadklimmers. Andersom geldt dit ook voor speedklimmers. Met die getrainde explosieve spieren een lange route vol houden, is een flink karwei. Alle massa moet namelijk ook mee naar boven.

Speedklimmen krijgt relatief veel media-aandacht. Voor niet-klimmers is het namelijk een gemakkelijke en spectaculaire sport om naar te kijken. Een paar seconden vol met actie. Ogen op de bal, of in dit geval de klimmer, want binnen een mum van tijd luidt de klimmer de bel boven aan de route. De andere disciplines vergen iets meer inleestijd van de onervaren kijker.

Foto's: Sytse van Slooten

Voor beginners

De officiële speedklimroute instappen is zwaar voor niet-klimmers. Ze missen een stukje grijpkracht. Daarnaast is de gradatie van de route een 6b, voor een beginner een zware gradatie en lastige route. Naarmate de sport ontwikkelt hoopt Elbrich op routes in een lagere gradatie, zodat iedereen makkelijker kan instappen en oefenen. Maar het belangrijkste is, probeer het gewoon een keer!