Mag je een touw en bergsportuitrusting markeren en zo ja hoe doe je dat?
Als je veel met wisselende partners klimt of instructie geeft dan is het handig als je aan het einde van de dag je eigen klim-uitrusting herkent en weer terug krijgt. Omdat vrijwel iedereen hardware van de grote fabrikanten als Petzl, Black Diamond of DMM heeft is dat nog niet zo makkelijk. Een herkenbare markering op je materiaal is daarom handig. De vraag is alleen hoe je zo'n markering het best kan doen. En mag het überhaupt wel, je materiaal markeren met stift, of graveerpen? Is dat niet heel onveilig?
Veel fabrikanten van klim- en bergsportuitrusting laten in de voorwaarden bij hun producten weten dat je zelf geen wijzigingen aan mag brengen aan de materialen. Daarmee vervalt de garantie op het product en er wordt ook vaak voor gewaarschuwd dat het de veiligheid kan beinvloeden.
Zo simpel is het natuurlijk niet. Een stukje tape of krimpkous om hardware kan geen kwaad. Maar ook software kun je prima markeren zonder dat de sterkte in gevaar komt. Geen fabrikant zal je echter voorbeelden hiervan geven. Niet alleen uit angst voor aansprakelijkheidsclaims, maar ook omdat ze niet in kunnen en willen staan voor de mogelijke fouten die een gebruiker kan maken. Aanpassingen kunnen immers een negatief effect op de sterkte en werking hebben. Desondanks is het goed mogelijk om je materiaal te markeren. Voor professionals in de uitleen en verhuur van materiaal is het markeren van materiaal zelfs een must. Speciaal voor hen voorzien sommige fabrikanten materialen die specifiek voor de verhuur bestemd zijn van RFID chips, touwen inclusief.
We geven je hieronder een overzicht van verschillende markeringsmethodes die je voor persoonlijk gebruik zou kunnen toepassen. Blijf nadenken bij wat je doet en doe niets wat de werking van je materialen negatief beïnvloed!
Hardware (setjes, karabiner, cams, nuts, zekeringsapparaten, etc.) kun je op verschillende manieren markeren:
Tape en krimpkous
Karabiners, setjes, zekeringsapparaten, etc. kun je markeren met tape of krimpkous. Krimpkous heeft als voordeel dat het niet gaat glijden onder invloed van warmte zoals tape. Het blijft daardoor een stuk langer vastzitten dan eens tukje tape.
Graveren
Met een (elektrische) graveerpen kun je een ondiepe markering aanbrengen. De schade die een dergelijke markering aanbrengt is verwaarloosbaar. De meeste fabrikanten van hardware zijn heel terughoudend in het adviseren of toegeven dat je hun producten op een dergelijke manier mag markeren.
Tip 1: probeer de markekring zo ondiep mogelijk te maken.
Tip 2: houdt het batch/serienummer intact, dan kun je later altijd achterhalen om welk product/welke batch het handelde.
Verven
Je kan hardware ook markeren met verf of nagellak. Breng de verf alleen aan op de metalen delen en niet op eventuele bandlussen die aan de karabiner of cam vast zitten.
Software (gordels, bandlussen en touwen) kan ook gemarkeerd worden. Dit vraagt om iets meer voorzichtigheid dan bij hardware.
Gordels
Vrijwel alle gordels hebben een label waarop je een markering kan schrijven of stikken. Je kan de onderdelen van gordels die bedoeld zijn voor het comfort en niet de veiligheid, d.w.z. de polstering, ook zonder problemen markeren. Let op dat veel moderne gordels een polstering hebben die is geïntegreerd met de dragende banden. Je kan ook een markering/label aanbrengen op of aan de materiaallussen.
Touw
De belangrijkste reden om een touw te markeren is om het van een middenmarkering te voorzien. De middenmarkering wordt bij enkeltouwen gebruikt om te checken of het touw lang genoeg is om de klimmer naar beneden te laten. Wanneer de middenmarkering nog niet voorbij het zekeringapparaat is geweest, dan kun je iemand vanaf de stand tot op de grond laten zakken (vooropgesteld dat de grond vlak is). Sommige fabrikanten verkopen ook touwen die af fabriek van een middenmarkering met zwarte verf zijn voorzien, of waarvan het weefpatroon van de mantel halverwege verandert.
Middenmarkeringen kunnen je ook op het verkeerde been zetten. Ze kunnen verslijten of verbleken. Bovendien zit de middenmarkering niet meer in het midden wanneer er een stuk van één uiteinde van het touw af wordt gesneden. Even afgezien van de of je een middenmarkering gebruikt of niet: koop een voldoende lang touw als je gaat sportklimmen. Met een touw van 70 of 80 meter heb je (bijna) nooit meer stress of je touw lang genoeg is.
Er zijn meerdere oplossing om zelf je touw te markeren:
Een zelfgemaakte duurzame middenmarkering van garen. Bron: Ulrich Prinz.
Middenmarkering of niet, leg altijd - ook bij een 80 meter lang touw - een stevige knoop in het vrije uiteinde. Je voorkomt daardoor dat dit uiteinde door het zekeringsapparaat kan schieten en de klimmer ongeremd tot op de grond valt als het touw onverhoopt toch te kort is. Zulke ongelukken gebeuren relatief vaak terwijl ze heel eenvoudig te voorkomen zijn.
Bronnen
Bergundsteigen 3/2010, Klettern - Alpin Lehrplan 2A, BLV 2010, Petzl.com, Ulrichprinz.de