IJsklimmen is fantastisch. Op bevroren watervallen klim je met je ijsbijlen en stijgijzers omhoog. Behalve een goede conditie, een geschikte ijsklimuitrusting en de nodige ervaring, heb je veel kennis nodig van winterse risico's en moet je weten hoe je die zo klein mogelijk maakt. Bevroren watervallen kunnen onvoorspelbaar zijn. Een goede voorbereiding en flexibele instelling zijn daarom een must. We geven je tien tips om zo veilig mogelijk te ijsklimmen.

Tip 1 - Veilige instelling en goede zelfkennis

Weet wat je kan en wat je teamleden kunnen. Met de technische ontwikkelingen van de laatste jaren, is het huidige ijsklimmateriaal heel goed. Risico's liggen daarom minder bij het materiaal maar eerder bij de gebruiker. Schat je eigen mogelijkheden realistisch in en klim routes waarvan je zeker weet dat je ze aankunt.

Tip 2 - Alleen op pad bij gunstige omstandigheden

Bestudeer vooraf kaarten. Dan weet je hoe de route loopt en vooral ook waar en op welke manier je afdaalt. Hoe ziet de omgeving eruit? Haal je informatie uit gidsjes en het internet en vraag ook bij het locale gidsenbureau/VVV of de dichtsbijzijnde hut naar de actuele omstandigheden. Pas eventueel je plannen aan en breek je tocht af als de omstandigheden ongunstig zijn.

Tip 3 - Lawinebericht bestuderen en interpreteren

Watervallen zijn vaak blootgesteld aan lawinegevaar. Check ruim voor je trip de sneeuwcondities en de lawinesituatie. Naast het actuele algemene lawinebericht (schaal 1 t/m 5) moet je altijd rekening houden met locale factoren. Spindrift is een indicatie dat boven je waterval grote hoeveelheden sneeuw door de wind worden verplaatst. Zonne-instraling op de helling boven de waterval kan (natte sneeuw-) lawines veroorzaken.

Tip 4 - Met één touwgroep tegelijk in een route

Zorg dat je altijd als enige klimt in een waterval. Wanneer er mensen boven je klimmen, is de kans op vallend ijs heel groot. Vertrek daarom op tijd zodat je als eerste in de route bent. Is een andere touwgroep je voor? Kies dan een alternatieve route. Ook als de andere groep ver boven je is, ontkom je niet aan ijsslag.

Tip 5 - Maak de standplaats op een veilige plek

Vanwege het hierboven genoemde risico op ijsslag, is het slim om niet recht onder de voorklimmer je standplaats te hebben. Anticipeer daarom op de volgende lengte en maak stand in een grotje, onder een overhang of in ieder geval zo ver mogelijk uit de vallijn van de volgende klimlengte. Stevige bomen, aan de rand van de waterval, vormen ook een ideale standplaats. Je kunt er snel een solide standplaats op bouwen en ze bieden bescherming tegen vallend ijs. Pauze houden onder vrijhangende ijspegels is geen goed idee.

Tip 6 - Plaats voldoende tussenzekeringen uit een stabiele positie

Plaats regelmatig tussenzekeringen, ook als het klimmen makkelijk is. In goed ijs is een schroef van 13 cm lang genoeg. Schroef je tussenzekering voor de overgang van steil naar vlak ijs. Wanneer je een zekering plaatst, zorg dan dat je in een stabiele houding staat, met je voeten licht gespreid en je romp stabiel boven je heupen. Je bent dan stabieler als je aan slechts één ijsbijl hangt en op zoek bent naar de volgende plaatsingsmogelijkheid. Ga pas je ijsboor draaien als je 100% zeker bent van de plaatsing van de ijsbijl waar je aan hangt. Een stabiele positie helpt je ook bij eventuele ijsslag of spindriftlawines. Houd je dan goed vast, duik in elkaar en probeer met je rugzak je nek te beschermen.

Tip 7 - Kies een route die je aankan

Een val tijdens het ijsklimmen is taboe. Wie het zo ver laat komen dat hij op vallen staat, is in een te moeilijke route gestapt. Bij het ijsklimmen zijn de lange afstanden tussen zekeringspunten, de scherpe punten van ijsbijlen en stijgijzers en het feit dat zekeringen soms niet betrouwbaar zijn, een te risicovolle combinatie wanneer je onzeker klimt.

Tip 8 - Houd temperatuurswisselingen in de gaten

Klim niet na grote temperatuurswisselingen (> 10 graden verschil in een dagdeel) op ijszuilen. Ze worden dan instabiel en kunnen zonder waarschuwing instorten. Bij grote kou ( vanaf ongeveer -15 graden Celsius) is ijs vaak erg bros (weinig plastisch) met het risico dat grote stukken kunnen afbreken.

Tip 9 - Neem materiaal mee voor een veilige terugtocht

Neem altijd een Abalakov-haak, abseiltouwtjes en een paar achterlaat-karabiners of maillon rapides (nooit in haken achterlaten!) mee. Zo kun je een veilige terugtocht hebben. Beoordeel alle standplaatsen op betrouwbaarheid en vervang zo nodig het materiaal, ook als dat betekent dat je karabiners moet achterlaten.

Tip 10 - Regelmatig eten en drinken

In de winter gebruik je meer energie dan in de zomer. Je moet immers je lichaam warm houden. Neem daarom voldoende eten mee. Omdat de droge lucht ervoor zorgt dat je veel vocht verliest, moet je ook voldoende drinken. Uit een waterzak met (geïsoleerde) slang kun je tijdens het klimmen/zekeren telkens kleine slokjes (warme, isotone dorstlesser) nemen. Gebruik een thermosfles voor tijdens de pauzes en neem ieder uur een snack. Op die manier blijf je fit en geconcentreerd.

Veel plezier met ijsklimmen!