• Tekst: Tom Phillips
• Foto's, Henri Toivola

Voorbereiding

De wedstrijd begint niet als je daar fysiek aan het klimmen bent. Nee, het begint dagen, weken van tevoren, of soms nog eerder. We hebben ons een lange tijd voorbereid met oefeningen, trainingen en klimsimulaties om te zorgen dat we fit en sterk genoeg zijn. De mentale voorbereiding is een ander verhaal.

We hebben een voorspoedige reis naar Zilina, eenmaal in Slowakije wacht ons nog een 2,5 uur durende autorit door koude en temperaturen en sneeuw. Annick bekijkt ondertussen de filmpjes van de kwalificatieroutes en omschrijft ze aan mij. Aangekomen in onze accommodatie sorteren we onze spullen en gaan naar bed, het is elf uur ’s avonds. De volgende dag, zaterdag, moeten we klimmen.

Annick Teepe maakt een Figure Four Tom Phillips goed op weg in zijn eerste route van het seizoen

De eerste route van het seizoen 24/25!

We zijn vroeg bij de klimhal en melden ons aan. Onderweg naar de registratiebalie zien we al de eerste bekenden en volgen de omhelzingen en praatjes. We moeten wachten tot iedereen is geregistreerd voordat we weten wanneer we kunnen beginnen. Dat is altijd spannend, want na de technische briefing is er niet veel tijd om op te warmen als je als een van de eersten moet klimmen. Toch maar even een stukje hardlopen om de hartslag wat te verhogen. De startlijsten zijn bekend, Annick start als zesde en ik pas veel later. We kijken samen nog even naar de routes in het echt en lopen de moeilijkheden en oplossingen door. We kijken naar andere klimmers, zo kunnen we leren van hun oplossingen en eventuele fouten. We kijken niet naar iedereen, maar zoeken mensen op met vergelijkbare klimstijl en lichaamsafmetingen, om zo een beter plaatje te vormen. Annick heeft geen problemen met haar eerste route, ze klimt goed en zeker en topt de route binnen de tijd. Tijdens het klimmen roep ik de tijd, zo weet ze of ze meer risico moet nemen en sneller moet klimmen of doorgaan zoals het gaat. Opgelucht en tevreden zakt ze naar beneden.

De tweede kwalificatieroute

Het duurt lang voordat we weer kunnen klimmen. Ondertussen spreken we andere klimmers die we van eerdere wedstrijden kennen. Het is een leuk gezelschap en de sfeer is vriendelijk en warm. Iedereen juicht ook voor elkaar en zelfs onbekende klimmers worden aangemoedigd. Je vergeet dat de andere klimmers je tegenstanders zijn.

Als het tijd is voor mijn eerste route, moet ook Annick zich klaar maken om te klimmen. Zodoende vragen we beiden of iemand anders voor ons de tijd wil waarnemen en af en toe de resterende klimtijdtijd te roepen. Ondertussen is al duidelijk geworden dat de routes goed te klimmen waren en dat je beide routes moet uitklimmen als je in de finale wil komen. Dat maakt ons zenuwachtig, we weten dat we de routes prima technisch en fysiek kunnen uitklimmen, maar een foutje maken kost je de finale.

In deze sport is geluk een aspect, je zou het ook technisch kunnen omschrijven als kans. Het plaatsen van ijsklimbijlen waarvan de punt een oppervlakte heeft van minder dan 1 mm² geeft ruimte voor verschillende plaatsingen op een greep. Mocht je nou net op een andere plek je punt plaatsen (hoe marginaal dan ook) ten opzichte van een andere klimmer dan kan de uitkomst heel anders zijn. Misschien zijn die moleculen waar jouw punt achter haakt niet zo sterk (meer) als op die andere plek en schiet je er zomaar vanaf! De ijsbijlen en stijgijzers zijn in feite een verlenging van je lichaam, maar dan zonder zenuwen. De kleinste foutjes kunnen leiden tot een val. Dat maakt de sport erg interessant maar voor de klimmers ook spannend. Veel oefenen helpt enorm, door de ervaring bouw je de kennis en vaardigheden op die je nodig hebt om in de wand te blijven. De routes zijn echter elke keer anders.

Tom Phillips vindt houvast op een stenen greep Annick Teepe bijt zich vast in haar ijsbijl

We moeten dus foutloos klimmen. We weten dat we de passen kunnen, maar nu moeten we ze nog uitvoeren. Ik probeer op mijn ademhaling te letten, en kijk nogmaals naar de te klimmen lijn en bijbehorende grepen. Het is mijn beurt, de dikke Rab donsjas uit en inbinden. Alles goed controleren en even oogcontact met de jury, ik mag starten. Adem in, hou vast, adem uit, ik begin. Bovenin hoor ik iemand de tijd roepen. Nog tijd zat! Ik klim de route makkelijk uit. Adem in, hou vast, adem uit. Al zakkend kijk ik nog even rond, op de grond bedank ik de zekeraar en ga snel weer naar de warme donsjas toe. Ik weet van het terugkijken van filmpjes dat de tijdwaarneming heel anders is tijdens het klimmen. Momenten waarvan ik dacht dat heel lang duurde zijn op het filmpje maar tellen.

Annick is aan de beurt. Haar tweede route is in het overhangende deel waar ik ook net klom en heeft wat technische en langere passen. Ze klimt deze hordes soepel voorbij tot ze nog een kwart van de route overheeft. Daar blijft ze haken op een lastige pas. Deze pas is lang en vergt een goede positie van het lichaam om in de greep te blijven. Haar eerste poging lukt niet en ze probeert het met een figure of four. Dit lijkt bijna te lukken maar dan valt ze uit de route. Ze komt beneden aan en ze baalt zichtbaar. “Mijn punt paste niet”, is wat ze als eerste zegt en dat volgt met “geen finales voor mij”. Er gaat op zo’n moment veel door je heen. Je hebt niet kunnen bereiken wat je wilde en dat is teleurstellend. Iedereen gaat er ook anders mee om. Het fijne van deze wedstrijden is dat anderen met je meeleven en je steunen. Een ander voorbeeld hiervan is bij de mannenroute die ik nog moet klimmen. Een klimmer van wereldniveau klimt het stukje route waar geen bijlen nodig zijn in de hoekversnijding omhoog, er glijdt plotseling een bijl van zijn schouder af en valt naar beneden. Iedereen wordt stil. De klimmer kijkt omlaag naar zijn bijl, kijkt naar het publiek en plaatst zijn enige bijl op de volgende greep, en zucht. Je ziet het aan zijn lichaam, aan zijn blik. Hij gaat hangen in het touw en zakt naar beneden. Wat een zelfbeheersing. Eenmaal weg van het touw geven klimmers hem de eerste knuffels en troostende woorden.

Naar de finale

Bah, ik word alleen maar nerveuzer. Ik weet dat ik de tweede kwalificatieroute prima kan klimmen, nu nog maar doen zonder het te verprutsen. De beklimming is uiteindelijk niet ontspannen, ik laat ook bijna een bijl vallen van mijn schouder, maar ik haal het! 15 andere klimmers lukt dit ook, dus dat wordt een drukke herenfinale. De heren hadden wat te veel tijd gekregen voor hun kwalificatieroutes.

Ik ben tevreden. Ondertussen is Annick ook opgebeurd na haar teleurstelling. Opeens zien we dat ze toch wel naar de finale mag! Ze heeft hoog genoeg gescoord en is als zevende gekwalificeerd. Op dat moment kunnen we beiden wat ontspannen, we willen beiden graag in de finale klimmen. Dat maakt zo’n reis nog meer de moeite waard. De totale tijd dat we daadwerkelijk klimmen op zo’n dag inclusief finale is hooguit 15-17 minuten.

Annick Teepe op weg naar een bronzen medaille

Na wat wachten in de isolatie lezen we de route samen in. De dames en heren klimmen dezelfde route, maar de vrouwen krijgen meer klimtijd en kunnen vijf extra grepen gebruiken. Door de grote hoeveelheid finalisten bij de heren wordt de beschikbare tijd voor hen geknepen. Je moet dus snel klimmen! Na het inlezen van de route moeten we weer terug naar de isolatie. Daar even goed opletten wie er weggeroepen werd en wanneer je moet starten met opwarmen. Met verschillende mensen bespreek ik de route en grepen en ik gooi een balletje over met wat Slovenen. Annick klimt eerder dan ik waardoor ik haar beklimming niet kan zien. Gelukkig hebben ze een uitstekende livestream wat later kijken ook mogelijk maakt. Annick klimt sterk en komt hoog in de route. Helaas raakt haar tijd op en moet ze stoppen, time-out. Mijn poging gaat naar wens, mijn doel is het maken van de sprong die in de herenroute zit. Ik ben kalm als ik begin, ik let op een rustige ademhaling en kom goed in de route met een helder hoofd. Annick roept de tijd en ik begin te versnellen, ik wil nog de sprong halen. Daar aangekomen hoor ik: “Tom, nog 30 seconden!”. Ik heb van tevoren bedacht hoe ik de sprong wil maken maar daar aangekomen ben ik er niet zo zeker meer over. Waar laat ik nou mijn andere bijl, op mijn schouder, in mijn hand, in mijn mond? Het is druk ik mijn hoofd en er is geen tijd. Haal ik überhaupt nog adem? Ik doe een testpoging en daarna ga ik ervoor. Tijdens de afzet schiet mijn voet weg en tuimel ik naar beneden. Adem. Oké, doel gehaald, sprong geprobeerd. Glimlach, zwaai. Omhelsd door mijn vrouw.

Snel de warme kleding aan en dikke donsjas, spullen weg en kijken naar de rest. Ondertussen spreek ik de andere finalisten, krijgen we high fives en delen we die uit. Bij de laatste vrouwelijke klimster, een sterke Tsjechische dame, kijken Annick en ik beide nerveus. Annick staat nog op de derde plek. De Tsjechische klimt sterk en nadert de hoogste greep van Annick. Net bij de pas voor deze greep aangekomen, zeggen we tegen elkaar, “Ach ja, dat gaat ze halen, ze gaat je voorbij.” Ze heeft immers daarvoor ook makkelijk harde passen gemaakt zonder problemen. Ze kiest voor de directe krachtigere strategie i.p.v. de tijdrovende maar zekere optie, de figure 4. Door moeheid, of net de verkeerde plaatsing, of gewoon pech, schiet ze tijdens het maken van de pas van de greep af. Annick blijft derde! We zijn beiden nog steeds een beetje verbijsterd. Annick behaalt haar eerste UIAA Continental Cup bronzen medaille, haar eerste internationale podium!

Het eerste internationale podium voor Annick Teepe Tom Phillips op weg naar zijn finaleroute in Zilina

Mijn plek is uiteindelijk gedeeld vijfde. Interessant genoeg is de vierde plek het aantikken van de volgende greep en de derde plek het halen en vasthouden van de volgende greep. Zo zie je maar weer hoe klein de verschillen kunnen zijn.

Zondag tegen 11 uur in de ochtend komen we thuis en storten we neer op de bank met een kop koffie. Wat een leuke wedstrijd, wat een toffe mensen allemaal, wat een leuke sfeer! Hulde voor organisatie, de routebouwers, de juryleden, de vrijwilligers en het livestream-team. Nu even bijkomen, volgende week is alweer de volgende, in Bern!

Uitslag Continental Cup Zilina 24/25 Nationale selectie IJsklimmen