Op Youtube staan flink wat films van vallende ijsklimmers. Cool of stom?
Vallen met ijsklimmen?
Op youtube vind je opvallend veel filmpjes van vallende ijsklimmers, waaronder beide onderstaande:
Cool? Nee. Overmoed of foute zelfinschatting? Ja. Een val tijdens het ijsklimmen is taboe. Als je het bewust zo ver laat komen dan heb je niks in de route te zoeken. Waarom? Omdat ijsklimmen vele malen gevaarlijker is dan rotsklimmen. Je hebt te maken met lange afstanden tussen zekeringspunten, je bent behangen met scherpe punten (ijsbijlen, boren, stijgijzers) en je zekeringen zijn niet altijd 100% betrouwbaar. Een val bij het ijsklimmen is vragen om problemen - de kans is groot dat je ernstig letsel oploopt of het niet overleeft.
Meer weten? Op de blog van Will Gadd (profi ijsklimmer en multisporter) vind je tal van tips over do's en don'ts bij het ijsklimmen: http://willgadd.com/category/blog/
Tips voor veilig ijsklimmen
Eind februari soleerde Mark R. een gully in Wales toen hij werd geraakt door een stuk vallend ijs. Het resultaat: een angstaanjagende glijpartij door de gully – in beeld gebracht door de camera op z'n helm. We hebben hieronder de beelden voor je én een interview met Mark waarin hij uitlegd wat er precies mis ging. Met dank aan onze Britse collega's van de BMC die het leidend voorwerp van de valpartij geinterviewd hebben.
"Ongelukken in de bergen zijn zo oud als het bergbeklimmen. Sinds helm camera's/GoPro’s common place zijn kunnen we de ongelukken ook zelf meemaken vanuit het perspectief van de ongelukkige Zolang het niet heel verkeerd afloopt een interessant nieuw genre: de point-of-view ongevallen.
Mark werd in de Parsley Fern Lefthand Gully (IIe graads) door een stuk van vallende ijs geraakt en vervolgens gered door het Llanberis Mountain Rescue Team –en dat binnen 30 minuten na het incident! Tijdens de redding zag het team dat hij een helm-cam op had. Mark bood de Mountain Rescue en The BMC (de Britse ‘NKBV’) de beelden aan, om anderen te helpen begrijpen hoe ongelukken kunnen gebeuren. Chapeau voor het online delen van zo'n persoonlijke (en confronterende) ervaring.
Mark (47 jaar) die z’n hele leven al klimt, is momenteel enthousiast winterklimmer, voornamelijk in Snowdonia. Zijn baan is ironisch genoeg veiligheids-adviseur! "Je lacht er misschien om…," vertelt hij, "maar, serieus, zelfs met mijn ervaring met risicobeoordeling en het weloverwogen nemen van beslissingen, gebeuren soms onverwachte dingen. Wanneer het mis gaat en alles zo snel gebeurt, probeer je niet in paniek te raken en hoop je op een beetje geluk. "
Dank je wel Mark, voor het delen van de film. Bekijk ‘m hieronder en lees het interview over omstandigheden rond de val."
Klik op deze foto voor Mark's video
Een interview met Mark R.
door Alex Messenger (The BMC). Lees hier het interview in het Engels.
Wat een enge video! Wanneer is 't gebeurd?
“Deze video is met m'n helmcamera op zondag 24 februari 2013 gemaakt, zo rond het middaguur.”
Welke route klom je? En was je alleen?
“Ik klom in de Parsley Fern Lefthand Gully. Ik koos er bewust voor niet alleen te klimmen ivm de veiligheid maar ook vanwege het gezelschap van andere mensen. We waren met z’n drieën begonnen in Sargeant's Gully, en met nog eens vier man in een alternatieve route. Ik klom met andere klimmers dan met m’n gebruikelijke klimmaatje, omdat hij dit weekend niet kon. Met z’n drieën klommen we gelijktijdig omhoog maar de afstand met de anderen was groter dan ik gewend ben. Toen de eerste klimmer het steilere ijs had bereikt wachtte ik op een veilige afstand onder hem.”
Waar kwam het vallende ijs vandaan?
“De klimmer direct boven mij probeerde een goede bijl-plaatsing in het ijs te krijgen. Ik had wat kleinere stukjes ijs naar beneden zien komen en lette op wat er verder nog zou komen... Toen gebeurde het: een brok ijs, groot en solide, kwam recht op m’n hoofd af. Ik had weinig tijd om te reageren.”
Wat ging er door je hoofd toen je viel?
“Volgens mij ‘Oh shit’, maar door de snelheid waarmee ik naar beneden ging wist ik dat het om een forse val zou gaan. Er was geen paniek, wel het bewustzijn om mijn hoofd en nek te beschermen en het bewustzijn van wat er [tijdens de val] op me af kwam, en wat ik zou moeten doen om te stoppen voordat ik in de gevaarlijke rotsen zou komen.
Heb je geprobeerd jezelf af te remmen?
Hoewel ik er eerder deze maand nog mee had geoefend was de hellingshoek simpelweg te groot. En er was te weinig tijd om te reageren - voordat ik het wist stuiterde ik op en neer.
Ik weet niet wat er gebeurd is met m'n beste bijl (met zware kop en scherpe doorn) die ik in mijn rechter hand had. Je ziet de bijl ook niet meer terug in de video. De andere bijl is waarschijnlijk uit mijn hand geslagen – je kunt ‘m zien in het bovenste deel van de val.
Zodra ik beide bijlen kwijt was, probeerde ik met armen, handen, benen en voeten in de ongeconsolideerde sneeuw te remmen. Gelukkig gleed ik naar de rotsen links in de gully, wat me behoorlijk afremde, hoewel ik er wel door begon te tollen, maar weer niet zo erg dat ik niet meer kon proberen te stoppen. De val eindigde doordat ik op een richel of in een gat kwam waar mijn rugzak en stijgijzers voldoende houvast hadden om af te remmen.
Wat gebeurde er toen je tot stilstand kwam?
Ik was een beetje versuft, maar niet bewusteloos. Opmerkelijk misschien - ik checkte direct of de camera er nog op zat en hoopte dat die de val had opgenomen: het was immers niet voor herhaling vatbaar! De tijd leek een beetje anders dan anders te gaan. Ik wist dat ik mijn bril ergens verloren, maar ik kon iemand onder me zien bewegen en stak m’n duim omhoog om te laten zien dat het redelijk ok ging. Ik wist ook dat er iets met m’n enkels mis was - die waren vrij pijnlijk als ik ze bewoog.
Hoe werd de bergredding gewaarschuwd?
Het andere deel van de groep had het allemaal zien gebeuren en zorgde dat ze snel op een punt kwamen waar ze bereik hadden met de telefoon. Ik ken de details niet, omdat het al snel duidelijk was dat de Mountain Rescue (MRT) in de buurt was.
Hoe lang duurde het voor ze bij je waren?
Het leek vrij snel te gaan. Alles was onder controle en ik werd gestabiliseerd en warm gehouden. De arts werd [uit de heli] naar beneden gelaten en controleerde of ik letsel had aan nek en ruggengraat, stelde me wat vragen en gaf me pijnstillers om de ergste pijn weg te nemen.
Ik denk niet dat de MRT iets anders had moeten doen – ze hebben laten zien hoe professioneel ze zijn. Op een gegeven moment kwam de heli, en werd ik in een gordel gelegd en naar Bangor gevlogen.
Hoe gaat het nu met je?
Hopeloos immobiel en gekneusd, maar verder goed. Ik ben er inmiddels aan gewend mezelf te injecteren met bloedverdunnende medicijnen om bloedstolsels te voorkomen, en ben al weer plannen aan het maken hoe ik mijn conditie terug krijgt nadat de breuken genezen zijn en het gips er af mag.
Als je de dag over zou mogen doen, wat had je anders gedaan?
Dat is een lastige vraag. Met de wetenschap van nu… Ik denk dat ik liever mijn technische bijlen had gehad dan de lichtgewicht pickels op het steilere ijs. De blauwe bijl die ik mee had was geleend en was erg licht. Ze voelde niet zo solide als mijn zware (stalen) ijsbijl.
Als ik al met mijn gebruikelijke klimpartner was geweest, dan zouden we waarschijnlijk van te voren meer hebben gesproken over de route en onze opties. Misschien zouden we aan het touw zijn gegaan, of we hadden de eenvoudiger rechter variant gekozen. Als alles goed was gegaan, dan zou ik waarschijnlijk achteraf niks hebben kunnen bedenken wat ik anders had gedaan.
Misschien had ik de tijd moeten nemen om een standplaats uit te hakken, terwijl ik op de klimmer(s) boven me wachtte. Maar dan had ik misschien niet het ijs aan zien komen – met alle gevolgen van dien… Moeilijk te zeggen!
Elfyn Jones, BMC & Conservation Officer voor Wales en lid van het Llanberis Mountain Rescue Team, geeft commentaar:
"Ik denk dat de belangrijkste boodschap is dat ongelukken gebeuren, dat Mark een goede uitrusting had en dat het dragen van een helm waarschijnlijk zijn leven heeft gered.
De andere klimmers handelden juist en snel. Zijn vriend belde 999 en vroeg om de politie direct na de val. En hij had het geluk dat er twee leden van de bergredding in de omgeving aan het klimmen.
Het team was er binnen 30 minuten. Natuurlijk proberen we altijd zo snel mogelijk te zijn, maar dit keer waren we sneller dan normaal! Het team was net klaar met een oefening in Llanberis toen de oproep kwam en de helikopter stond net op het punt om op te stijgen voor een oefening.
Het is wel jammer voor ons team dat de batterij van Mark’s camera leeg was toen hij de helikopter in werd getakeld! "