Katja: "Maar met klimmen word je hoe dan ook geconfronteerd met je grenzen. Wat kan, wat is nog oké, veiligheidsmaatregelen, risico's, hoe gaan we daarmee om? Je grens leren kennen, respecteren, bewaken. Ik ben denk ik goed in staat om in de bergen juist daarnaar te luisteren. In een aantal gevallen weet ik dat we de juiste beslissing heb genomen. Misschien ook wel niet, want je weet het ook niet, wat er gebeurd zou zijn als je door zou gaan. "

Ze vervolgt: "Het is denk ik wel belangrijk om daar heel eerlijk in te kunnen zijn, naar jezelf als eerste. Maar als je in een team bent is het ook zo dat een ander te ver kan gaan. Je kunt iemand nooit dwingen om door te gaan. Dus als team moet je er altijd iets mee. Op een achtduizender kun je soms nog wel opsplitsen, dan blijft iemand in een kampje achter, maar als je met zijn tweeen aan een touw zit... dan werkt het alleen maar zoals Frederike het zegt: als je het allebei wilt."

Marianne knikt. "En je kunt niet liegen tegen jezelf, zo werkt het niet. Dat vind ik wel het mooie aan klimmen." Katja knikt instemmend. "Ja, dat vind ik ook het mooie eraan."

Foto: Marianne in de route Moonflower Buttress op Mount Hunter in Alaska. © Dennis van Hoek