Tekst: Mirte van Dijk

Atleten, broers en collega's

Hoewel skyrunnen nog een vrij nieuwe discipline is binnen de bergsport, wordt er al vanaf begin jaren negentig heel wat afgerend en geklommen. We reizen af naar het skyrun-paradijs Andorra om met de gouden en bronzen medaillisten Oscar en Marc Casal te spreken over hun carrière als atleet én als eigenaars van Hotel Nordic in El Tarter.

Aan de voet van de skipiste in het ski paradijs GrandValira in El Tarter, met direct toegang tot talloze wandelpaden, klimroutes en tracks in het hooggebergte, wonen de broers Casal. Ze zijn er geboren en getogen, maar reizen de hele wereld af om deel te nemen aan de meest prestigieuze wedstrijden op het gebied van skyrunning. Ze zijn aan elkaar gewaagd, niet alleen op sportief vlak, maar ook als business partners en collega’s.

Skyrunwalhalla & hotel

Skyrunnen, ultrarunnen en trailrunnen zijn drie verschillende disciplines. De meest technische discipline is skyrunnen, de langste is ultrarunnen en de meest toegankelijke (en tevens met de grootste doelgroep) is het trailrunnen. Bij skyrunnen ren je over technisch terrein in het hooggebergte. Soms met behulp van staalkabels, soms met speciale stijgijzers en soms op handen en voeten. Dat veel atleten die de top bereiken woonachtig zijn in de bergen is bijna onoverkoombaar. In Andorra vind je veel sportievelingen die deelnemen aan lokale wedstrijden, maar in het officiële Nationale Team zitten maar weinig professionele atleten. De broers Casal zijn beroemd in Andorra. Niet alleen vanwege hun sportieve prestaties als skyrunners, maar ook als runners van Hotel Nordic in El Tarter.

Het grootse hotel ligt wat hoger gelegen, waardoor het uitzicht over de vallei vanuit de hotelkamers te bewonderen is. Je loopt zo de skipiste op of de bergen in. Het hotel is een familiebedrijf, dat al vanaf de bouw en opening, een kleine twintig jaar geleden, gerund wordt door de Casals. Met een vast team van 50 personeelsleden, worden de 120 bedden en 35 appartementen het hele jaar door met liefde en passie verzorgd. Met name in de winter is het hotel een grote trekpleister in de regio en dat is niet zo gek. Het gebouw is alleen al een bezoekje waard, want in de enorme entreehal vind je een authentieke collectie oldtimers - zowel auto’s als motors - afkomstig uit diverse landen. Blijf je er een nachtje slapen, dan zul je meer van die collectie ontdekken op verschillende etages van het hotel.

De broers Casal over hun carrière

Terug naar de broers Casal, die uitleggen hoe ze professioneel atleet geworden zijn, een gezin runnen én ook nog eens de boel draaiende houden in het hotel.

Oscar: “We zijn samen ooit begonnen met deelname aan een lokale wedstrijd hier in Andorra. Dat we uiteindelijk door zouden rennen naar letterlijk de top was nooit een plan dat we vooraf helemaal uitgedacht hadden. We zijn ook niet dezelfde soort runners, Marc loopt langere afstanden, en ik ben wat technischer, meer voor de wat explosievere kortere afstanden. Jaren geleden waren er veel minder deelnemers aan de wedstrijden en er was ook minder variatie in de soort wedstrijd, zoals terrein en afstand. Nu staat het vol aan de start van de grote wedstrijden en als je een moeilijke race uitloopt dan heb je echt een prestatie geleverd, ongeacht je uitslag in het klassement.”

Marc: “Natuurlijk vergt het erg veel tijd en discipline om zo ver te komen. Als je daarnaast ook nog een hotel en gezin runt moet je alles goed organiseren. Bij ons is het in de zomer duidelijk minder druk in het hotel dan in de winter. Dat komt goed uit want de meeste wedstrijden vinden plaats in de zomer. Maar als atleet van het nationale team ben je verplicht deel te nemen aan minimaal vijf wedstrijden van de ISF, de International Skyrunning Federation. Als we besluiten een wedstrijd in China te doen, dan gaan we met het hele gezin om er ook van te profiteren. En als je kijkt naar het hotel, we hebben een team van vijftig medewerkers, dus als wij er een week of twee niet zijn, dan is dat geen probleem. We hebben het volle vertrouwen in onze medewerkers. Bovendien runnen we het hotel met onze ouders en op deze manier is er altijd één van ons aanwezig in het hotel.”

De twee broers zijn het er over eens dat de sport hun band heeft versterkt. Ze kennen elkaar door en door, weten precies wat ze aan elkaar hebben en kunnen stiekem maar moeilijk zonder elkaar. Maar dat er twee broers zijn die altijd samen rennen in een competitie op wereldniveau is uniek.

Marc: “We zijn begonnen onder het mom van ‘als we het leuk vinden gaan we door, zo niet dan stoppen we’. Trainen met je eigen broer vind ik veel makkelijker, want je kunt elkaar motiveren en eerlijk zijn over je emoties. We doen dit nu al vijftien jaar samen en vaak zijn onze ouders en ons gezin er ook bij betrokken. Bij lange wedstrijden heb je iemand nodig die langs de route staat en je het eten en drinken aangeeft. Het feit dat je goed te eten krijgt, met de juiste ingrediënten, geeft je een groot voordeel wat betreft de lange etappes of de meerdaagse competities. Daar kun je een wedstrijd mee verliezen of winnen. Maar dat er twee broers zijn die altijd samen rennen in een competitie op wereldniveau is uniek.”

Oscar: “Je helpt elkaar op de juiste manier zware momenten doorkomen. Bij sommige wedstrijden nemen koppels deel, dat gaat vaak fout. Je moet tegen elkaar kunnen schreeuwen.”

Indrukwekkende prijzenkast

En dat werkt. De broers hebben beiden een indrukwekkende prijzenkast, met als hoogtepunt een gouden medaille voor Marc tijdens de World Skyrunning Championships in 2020, tijdens de Buff Epic Trail van maar liefst 68 kilometer. Oscar haalde een bronze medaille in dezelfde serie en hetzelfde jaar tijdens de Combined World Champions, waar de twee disciplines Vertical en Sky gecombineerd worden in een wedstrijd.

Dit jaar rent Oscar voor het eerst alleen. Broer Marc heeft aangegeven te stoppen met zijn professionele carrière. Of Oscar er moeite mee heeft alleen te rennen?

Oscar: “Ja. Natuurlijk. Maar er zijn ook vrienden die beschikbaar zijn voor trainingen. Toch is dat niet hetzelfde als voorheen.” We zien de melancholie in zijn ogen en hij kijkt terloops naar zijn broer. “Ik heb hem geprobeerd over te halen, maar jammergenoeg hield hij voet bij stuk. Ik mis hem echt.”

Marc: “Ja klopt, maar ik merkte gewoon dat de trainingen voor mij een blok aan het been werden en ik niet meer dezelfde motivatie op kon brengen als voorheen. Dan moet je een beslissing nemen en hoe mooi is het om op je hoogtepunt te mogen stoppen, wetend dat je wereldkampioen bent geworden? Iets hogers haalbaars is er niet en ik heb vrede met mijn beslissing.”