Feest voor het oor
De bergen zijn een onuitputtelijke bron voor kunstenaars. Hoogtelijn verzamelde verhalen en fragmenten van muzikanten die zich door het landschap lieten inspireren. Deze blog is het voorprogramma voor de hoofdact: het Hoogtelijn-themanummer ‘Muziek in de bergen’. De ruige bergen, een stromende beek, almen vol bloemen of het bereiken van de top. Componisten halen inspiratie uit de natuur. Bijzondere momenten als de optrekkende ochtendnevel, een bulderend onweer of de zonsondergang horen we soms terug in hun muziek. Muzikanten vertalen oneindig veel bergmomenten in muziek. Kom, laten we ons meevoeren op hun klanken.
Bergen in de klassieke muziek
Bij klassieke ‘bergmuziek’ gaat de eerste gedachte vaak uit naar het laatromantische werk van Richard Strauss, 'Eine Alpensinfonie'. Er zijn echter meer voorbeelden van klassieke muziek waarin componisten inspiratie opdeden uit het berglandschap. Naast het artikel in Hoogtelijn maakte auteur Martijn Hop ook twee afleveringen van zijn radioprogramma 'Café Classique' over de bergen in klassieke muziek.
Luister naar Café Classique aflevering 1
Ga verder met Café Classique aflevering 2
De Hohe Geige, de hoge viool
Er zijn zelfs bergen die de naam van een instrument dragen. De Hohe Geige, op de kam tussen het Ötztal en het Pitztal is daar een voorbeeld van. De tocht naar de top is een pittige wandeling, met het nodige handen-en-voeten-werk. Laat staan als je de tocht onderneemt met een viool op je rug. Je moet er wat voor over hebben om een aubade aan de top te brengen.
Hoorns uit berggebieden
De midwinterhoorn, de dungchen, de alpenhoorn. In berggebieden over de hele wereld worden hoorns bespeeld. In het Zwitserse Nendaz komen jaarlijks zo’n honderd hoornblazers uit alle windstreken bij elkaar op het Festival International de Cor des Alpes. Van traditionele melodieën tot moderne popnummers, drie dagen lang galmen de klanken door Nendaz. Op zondagmiddag is de grote afsluiting waarop alle blazers samen spelen.
In vogelvlucht: Zang
In de bergen zijn fantastische vogelgeluiden te horen. Er zijn zelfs vogels die jodelen! De meeste vogels hoor je eerder dan je ze ziet. Vogels kijken doe je dan ook vooral met je oren. De waterspreeuw, de rotskruiper en de wulp hebben hun eigen manieren om zichtzelf verstaanbaar te maken in het ruige berglandschap. Maak kennis met drie zangers en leer hun geluiden herkennen.
Instrumenten uit ijs
Wintersporters in het Italiaanse Ponte di Legno kunnen langs de piste wel een heel bijzonder concert bijwonen: in de iglo van Paradice Music wordt muziek gespeeld op instrumenten van ijs. Berggids en artiest Matteo Aielli vertelt over het bouwen en bespelen van de instrumenten. Hij neemt auteur Sytske mee sneeuwschoenwandelen en laat haar zien waar hij zijn materialen vindt.
Bekijk Sytskes blog over Paradice Music
Muzikale communicatie op La Gomera
Het Silbo Gomero is geen muziek, maar een taal. Deze gefloten taal wordt gebruikt in de bergen van La Gomera, een van de Canarische Eilanden. Een voordeel: de fluittonen reiken soms wel vijf kilometer ver. Een nadeel: iedereen die Silbo kan, luistert mee.
Kijk en luister naar een Silbador
DJ en bergsporter: Martine ten Klooster
In het weekend is ze te horen op NPO Radio 2, in haar vakanties klimt ze door de bergen. Martine ten Klooster verruilt het mengpaneel maar al te graag voor haar klettersteigset. In een interview met deze avontuurlijke DJ vertelt ze welke liefde er eerder was, muziek of bergen, en wat haar werk en haar hobby met elkaar gemeen hebben. Samen met Martine, haar luisteraars en collega’s maakte de Hoogtelijnredactie een playlist met nummers over de bergen.
Bergen in oude en nieuwe muziek
Het paradijs van Mengelberg
Tijdens een wandeling in het Zwitserse Graubünden kun je zomaar langs Chasa Mengelberg lopen. De Nederlandse dirigent liet hier aan het begin van de twintigste eeuw een chalet bouwen, om er tot rust te komen na zijn volle concertseizoenen. Vanuit zijn hemelbed keek hij uit op de bergen. Vele grote musici bezochten Mengelberg in zijn paradijs.
Luister naar Mengelbergs Prelude op het Wilhelmus
De magie van bergfestivals
Van een intiem klassiek strijkje op een alpenwei tot mega dance-event in een skigebied. Elk jaar bezoeken honderdduizenden mensen een van de vele muziekfestivals in de bergen. Muziek, bergen en festivals, het lijkt een gouden combinatie. Maar wat is toch die magie? Festivalgangers leggen het uit.
The Sound of Music
Wanneer het gaat om muziek en bergen kan de iconische film The Sound of Music (1965) natuurlijk niet ontbreken. Het waargebeurde, maar sterk geromantiseerde verhaal over Maria en kapitein Von Trapp en zijn zeven kinderen speelt zich af in Salzburg en de bergen van het Salzkammergut. Wie de filmlocaties bezoekt doorkruist de hele stad en ontdekt dat de bergen waarover de familie naar Zwitserland vlucht eigenlijk op de grens met Duitsland liggen.
Droom weg bij de soundtrack van The Sound of Music
Lees Hoogtelijn 5-2023 online
