Afgelopen zomer heb ik met veel plezier een C1 cursus bij de NKBV gevolgd in het Ötztal: Langtalereckhütte - Ramolhaus, C1 Basiscursus sneeuw en ijs. Dit is voor mij de derde tocht bij de NKBV (2023 Queyras, 2022 Karnische Höhenweg). Bij elke vakantie die ik in de bergen heb (al dan niet met NKBV) schrijf ik elke dag een kort verhaaltje met wat foto's voor vrienden en familie; leuk voor hen om te lezen en ik geniet er van om te schrijven! Hier lees je mijn reisverhaal door de ogen van een ‘gewone’ cursist!
Tekst en foto's: Manouck van der Knaap
Een kleine week geleden was mijn ironman in Zwitserland, en na wat dagen genieten van de frisse berglucht en een aantal mooie hikes voel ik me weer fysiek fit en mentaal opgeladen. En dat is maar goed ook, want morgen begint onze C1 cursus Basis Sneeuw en IJs, in het Öztal! Nadat we vanmorgen weer bright en early aan het ontbijt zaten kwam de gastvrouw met prosecco aanzetten. Om 8u. Ja, nul achthonderd. Mijn god daar heb ik toch helemaal geen zin in. Maar een nee zou haar hart breken en dit was onze laatste ochtend aan het ontbijt. Dus zo sportief als we zijn namen we de glazen, proosten we, en dronk Emiel ze leeg (dit is echt niet aan mij besteed). Goed team zijn we.
Nadat we onze hike-tassen klaar hadden gemaakt en onze lunches voor komende week hadden gesorteerd namen we de gondel naar de Alm en hebben we daar 3 uur lang onze knopen geoefend. Blijkbaar heet de knoop die je als kind al kan heel chique de “zaksteek” (en als je dat met 2 touwen tegelijkertijd doet is het de “dubbele zaksteek”), lijkt de “Achtknoop” meer op een zes (bij ons dan) en is een “Prusikknoop” eigenlijk gewoon een dubbele ankersteek. Na veel gepriegel, gevloek en gejuich hebben we het nu wel aardig onder de knie. Denken we. Gevuld met koffie, thee, chocomelk, schiwasser, soep, kaiserschmarren en verse kennis over knopen begonnen we aan de afdaling naar het hotel. Een wandelingetje van 2u door het bos bracht ons daar. Nu nog even lekker chillen en dan morgen vroeg uit de veren!
Om half 8 stapten we al kauwend op een broodje in de auto. Kleine race tegen de klok dus Emiel reed als een F1 coureur door de bergen van Oostenrijk. Bij elk minuutje dat we eraf reden klonk er gejuich in dit zwarte wagentje. We haalden het. We begonnen met een hike van 2,5 uur naar de Langtalereckhütte op 2450m hoogte. Dat blijft onze uitvalsbasis voor de eerste 3 dagen. Onderweg kletsten en maakten we kennis met de groep, onze Oostenrijkse bergführer Florian en Nederlandse berggids Koen. Even een lunchpauze bij de hut en hup, techniekles. Om ‘vertrouwen in onze schoenen’ te krijgen lieten ze ons rotsblokken aflopen die ongeveer 90 graden steil waren (is niet, voelt wel zo). Ze lieten ons rondjes rennen over rotsblokken als berggeiten (“als je op een losse steen springt gebeurt er niets, je bent er te kort”). Ze lieten ons op steile rotswanden klimmen, er vanaf springen op sneeuw en balanceren op rotsricheltjes. Eigenlijk lieten ze ons alles doen waarvan je vroeger leerde het vooral niet te doen, en voorzichtig te zijn. Alles gebeurde onder toeziend oog van de bergführer met een “Jawohl!” of een “Nein, nochmal”. Onze conditie is wel heel goed, maar deze techniek is andere koek. En omdat je heel de tijd gefocust bent waren we helemaal gesloopt na ruim 2u oefenen.
Toen we weer terugkwamen in de hut konden we de lager in en onze spulletjes neerleggen. Chillen zat er niet bij want hup naar buiten en gear checken. We moesten ons harnas en onze stijgijzers aan, onze schoenen vastmaken, leerden het grote touw van 50m lang verdelen tussen de groep, jezelf met een Achtknoop hieraan vast te maken en hoe je het einde van het touw weer netjes opbindt. ‘s Avonds na het eten leerden we de regels om een route te berekenen: 1️⃣ stijging in meters: Doel morgen is de Eiskögele op 3250m. Dat is een stijging van 800m tov onze hut. 2️⃣ lengte in meters: route lijkt 5000m op de kaart. 3️⃣ hoe veel uur ons dat dan kost op de heenweg: 350hm stijgen per uur dus 2u15 min voor 800m. Plus 4km p/u horizontaal = 1u15 min. Dus 3,5u. Maar je stijgt terwijl je ook horizontaal loopt, dus de kortste tijd van de twee doe je door de helft. Het wordt dus 2u15 min + 40 min = ongeveer 3u. 4️⃣ hoe veel uur je dat kost op de terugweg: 2/3e van de tijd van de heenweg (omdat je daalt). Dus 2u. 5️⃣ in totaal zouden we 5u moeten lopen. We krijgen ook anderhalf uur techniekles op een sneeuwveld en hebben in totaal een halfuurtje pauze. We zijn dus weg van 8 tot 15 is de planning!
Vandaag begon de klim naar de Eiskögele in het zonnetje. Het was echt prachtig en we waren praktisch de enige in t gebied. Nadat we om een uurtje of 11 op de top waren aten we onze lunch en daalden we een stukje af. Hier begon het echte werk. De regenkleding moest aan, helm op en pikkel in de hand. We leerden lopen over sneeuwvelden van 35 graden. Vanaf 40 graden moet je stijgijzers aan, en dat doen we morgen pas. Op een gegeven moment zeiden de bergführer en -gids dat we omhoog moesten klimmen en op een rijtje moesten gaan staan. Zij stonden beneden aan dat sneeuwveld. Ik zal je even de omgeving schetsen. Links, rechts, boven en onder ons zijn rotsen. Van die grote grijze. Net voordat de sneeuw ophoudt en de rotsen beginnen staan dus onze twee gidsen. Ze roepen: “laat je maar 1 voor 1 voorover vallen met je gezicht naar beneden.“ Eh oké, head first dus. “En terwijl je naar beneden glijdt draai je je om, en dan rem je af met je vuisten en voeten. We staan hier voor de zekerheid, maar je moet goed remmen”. Emiel en ik wisselen even een blik uit maar glijden vervolgens over onze buiken, hoofd richting de rotsen naar beneden. En dat ging top. We oefenen verschillende remtechnieken met en zonder pikkel, plus afdalen en stijgen in sneeuw. Dit is echt pittig, maar heel leuk!
Moe maar voldaan komen we om 15u in de hut aan. We krijgen een uurtje pauze en gaan dan weer knopen oefenen. Vandaag was de vlinderknoop (als je in een crevasse/gletsjerspleet valt remt deze knoop de snelheid van je val iets af), Prusikknoop (handig bij reddingstechnieken) en hoe je je Slinge knoopt voor het abseilen later deze week. Oh en elke dag zijn er 2 dagleiders. Vandaag was dat Emiel met de militair Stijn. Ze deden het super! Morgen ben ik dat met Gerd van wie ik tot nu toe ook nog eens elke avond zijn toetje krijg. Dat zijn nou mensen waar je echt wat aan hebt!!
Op naar de gletsjer! Als dagleider deed ik de gearcheck en liep ik voorop in de menselijke slinger. De route was niet heel lastig, voornamelijk rechtdoor. Maar de kaart liet ook zien dat de gemarkeerde route op een gegeven moment zou ophouden en we de route zelf moesten bedenken. We liepen op ongebaand terrein: puin, sneeuw, rotsblokken en door smeltwaterriviertjes. Dit is het terrein waar de gletsjer overduidelijk teruggetrokken is. Elk jaar wordt de gletsjer 20 meter korter bij de tong. Dat klinkt misschien niet veel, maar in 10 jaar is dat dus 200 meter. En in 100 jaar is dat 2 km (of zelfs meer).
Aangekomen bij de gletsjer deden we onze stijgijzers en harnas aan en gingen we oefeningen doen. Omhoog en naar beneden rennen (weer voor dat vertrouwen), springen over crevasses (best spannend) en verschillende wandelmethodes met je stijgijzers. Ook leerden we identificeren waar wel en niet te lopen. Er zijn plekken zachte sneeuw die de bergführer “de deur naar de hel” noemt: als je er in valt kom je er nooit meer levend uit. Je valt dan meters diep naar beneden in het ijskoude water en glijdt weg onder het ijs. Einde oefening dus. Dus de les: niet over de sneeuwplekken lopen. Vervolgens doen we een oefening. De twee dagleiders (o.a. ik dus) gaan vooraan het touw en lopen over de gletsjer, de andere 5 zitten er aan vastgeknoopt en volgen je. “Manouck loop maar gewoon de gletsjer op”. Prima dat kan ik wel. “Ja loop maar door de sneeuw”. Pardon wat? Ik voelde me een soort van aas met doel om een spontane reddingsactie in gang te zetten. Achteraf bleek dat je midden op de gletsjer die deuren naar hel niet hebt, daar is het ijs zo’n 50m dik. Toen we rond half 2 in de hut kwamen begon het keihard te regenen. Gelukkig net op tijd binnen! Na een uurtje stopte het en gingen we leren abseilen op een rots bij de hut: emiel zekerde mij en ik hem, maar we leerden ook een techniek waarbij je jezelf zekert (passief vs actief abseilen). Morgen gaan we naar een nieuwe hut!
Vandaag vond er een volksverhuizing plaats. We gaan voor de laatste 2 nachten naar Ramolhaus (3006m) en moeten al onze spullen + helm, stijgijzers, pikkel en harnas meesjouwen. Als een rijtje zwaarbepakte muildieren kronkelden we de berg op. Omdat de gletsjer zo ver is teruggetrokken is er iets verderop een hangbrug geplaatst. Een gigantische lange hangbrug wel. Maar voordat we eroverheen mochten gingen we een reddingstechniek oefenen. En oja, het slachtoffer ben je zelf.
De bergführer maakt kundig 4 touwen vast aan de brug en werpt ze naar beneden. Hoewel het midden van de brug zo’n 200 meter vrije val is in de smeltwaterrivier eronder, loopt de berg wel langzaam af. Wij kruipen over het losse gesteente naar de touwen toe en knopen de touwen een voor een aan ons harnas vast. “Oké doe maar alsof je nu in een crevasse hangt en red jezelf.” Het is bizar hoe je met knopen jezelf gewichtsloos kunt maken en zo naar de brug kunt klimmen (kost wel wat energie hoor). Daarna buffelt ieder op z’n eigen tempo de laatste 600m stijging in 2km omhoog naar Ramolhaus. Emiel voorop zoals altijd, ik en 2 gasten: Rick en Mark doen een beetje haasje over, en daarachter loopt de militair Stijn. Ik ben zijn aas en ik zeg hem dat ik maar 1 doel heb die middag: eerder bij de hut komen dan hij. Gelukt (maar op t nippertje). Na een pauze waarin we ons volstoppen met allerlei lekkers gaan we een sneeuwveld op. Hier oefenen we een techniek om iemand anders snel te redden die in een crevasse gevallen is (zeker als die bewusteloos is of gebroken ledematen heeft). Na 2u oefenen graven we onze pikkels uit en horen we onweer ⚡️. We trekken een sprintje naar de hut (recht omhoog helaas) en hebben er weer een topdag opzitten!
Wat een dag!! Zon, gletsjer, puinvelden, sneeuwvelden, losse stenen, klettersteig en fan-tas-ti-sche uitzichten. We klommen vanmorgen naar ruim 3200 meter hoogte. Vanaf daar zagen we de hele omgeving, geweldig. We daalden af aan de andere kant van de bergwand over schuivende stenen. Toen kwamen we uit bij de gletsjer en knoopten we ons vast aan het 50m lange touw. Zo liepen we verder de gletsjer op.
Toen de bergführer een “safe space” had aangegeven met behulp van wat attributen hadden we een groot vierkant die vrij was van crevasses en heldeuren. Daar oefenden we 3u lang reddingstechnieken. Emiel en ik staken ons handje op om allebei de eerste twee slachtoffers te spelen en moesten in een groot gat springen (aan het touw uiteraard). Best spannend. We bungelden ruim een kwartier aan het touw, en konden lekker kletsen in het zonnetje terwijl de groep z’n best deed om ons te redden. Als dit echt een kwestie van leven of dood was geweest, kan ik je met zekerheid zeggen dat ik er niet meer was geweest. Emiels groep was sneller en succesvoller. Eenmaal terug in de hut bestelden we zoals ondertussen gewoonlijk weer alles wat los en vast zat. Daarna hebben we nog een lesje kaartlezen en kompas gekregen. Dat kaartlezen ging prima en daar kan ik wel mee overweg. Dat kompas echter… Gelukkig snapte Emiel dit wel, dus mochten we samen verdwalen dan komen we vast wel weer thuis. De avond afgesloten met een potje Mexxen in het Duits. Gelachen.
Deze dag was de perfecte afsluiter van de week! Mijn gedachten vandaag:
05:30-06:30 Jeetje de wekker. Wat vroeg. Het is al licht. O nice, de zon schijnt. Honger!! O lekker yoghurt met honing. O shit opschieten. Zal ik mn pot pindakaas meenemen om op de piek te eten? (ja)
06:30-08:30 Zin innnn. Pfoe klimmen. Lekker, de sneeuw is nog niet zo zacht. He daar is de gletsjer. Oké stijgijzers aan, achtknoop maken, aan het touw, helm op, pikkel in de goede hand houden. Leuk dit. Wow dat is een sneeuw/ijshelling van wel 90 graden. Zouden we daar op moeten? Ja? Oke. Stap stap stap. Laatste stukje is een graat van losse rotsen. Achtknoop eruit. Afstand tussen personen aan touw verkleinen. Nieuwe achtknoop. Oh shit ik moet plassen. Er zijn geen bosjes. Oké dan maar midden op de gletsjer. Zouden ze stiekem kijken?
08:30-09:00 Jeetje veel losse stenen. Leuk met handen en voeten klimmen. Mijn god als degene achter me gewoon doorklimt staat dat touw niet zo strak. Schiet op ik wil naar de top. Oeps daar gaan wat stenen. Wat doet die sneeuw hier. Oké pikkel weer pakken. Hè de top van de Nördlicher Ramolkogel. Ik ben op de top!! 3430m is best hoog. “Berg heil” (gelukswens op top in Oostenrijk). Wauw dit uitzicht. Wow. Mooi. Prachtig. Emiel wil je een foto maken? Hè we moeten gaan. Ik heb geen tijd gehad voor m’n pindakaas. Ik heb honger. Oké geen eten dus.
09:00-11:00 Dit gaat wel vlot zo naar beneden over deze steenbende. Hè daar is de gletsjer weer. Ik moet verdorie nog een keer plassen. Oké uit het touw. Snel weer aan het touw. Ja gaan we echt van de gletsjer afrennen? Haha we gaan als gekken, woehoeee. Kijk hoe snel!! Wow nu al de gletsjer af. Alle veiligheidsspullen opbergen. Nu nog een groot sneeuwveld en kort stukje naar de hut. Snel rennen en stappen ik wil als een van de eersten binnen zijn. Ho voorzichtig, steile sneeuwwand overlopen met pikkel. Oké overleefd. Sprintje!! 4e...
11:00-12:00 Menukaart, menukaart waar is de menukaart. Ja espresso en holundersaft en mohnkuchen en nog beetje crackers met pindakaas. Jeetje ik had honger zeg. Lekker Emiel eet spaghetti bolo.
12:00-14:30 Ja doei we weten allemaal dat “Iedereen mag op eigen tempo naar beneden” wedstrijd betekent. Kom Emiel we gaan doorstappen. Lekker zeg. Zuur in de bovenbenen. Ogen naar beneden en gaan. Hee dit is al t 5e watervalletje waar we doorheen moeten. Voorzichtig gladde stenen. Oké gaat lekker. Wat hoor ik achter me? Haha die gekken zijn echt aan het rennen en passeren ons nu. Ik wist wel dat het een wedstrijd was. Maakt niet uit. Ik gun ze de winst. Hè onze eindbestemming. Wow wat was dit een topweek zeg!!!!
14:30-20:00 Waar gaan we eigenlijk heen. Ik wil niet weg uit de bergen. O gelukkig Emiel ook niet. Ja laten we dat pensionnetje maar boeken in Vorarlberg. Oké gas. Mooie slingerwegen dit. Hé ons pension. Oh de eerste douche in 6 dagen, heerlijk!! Ik heb honger. Ja dat restaurant is prima. Wow dat was in 3 minuten op. Dit was een geweldige week zeg!!
Wil je nu zelf ook zo'n bijzondere reis meemaken en je eerste stappen zetten in je carrière tot zelfstandig alpinist. Ga dan mee met een C1 cursus!