De discipline klimsport

Wat betekent de klimsport in het algemeen eigenlijk?

De klimsport is een enorm diverse sport - zo kan je klimmen op lage rotsblokken (boulders) maar ook op enorm lange routes in rotswanden van 1000 meter hoog. Klimmen kun je binnen in de klimhal doen of buiten in de rots. In Nederland hebben we geen natuurlijke rotsen, maar wel veel klim- en boulderhallen.

Sportklimmen is door NOC*NSF erkend als topsport/internationale wedstrijdsport NOC*NSF. De sport staat bij de Olympische spelen van Tokyo 2020 op het programma.

De klimsport is een lastige sport om te definiëren, veel lastiger dan pak 'm beet een balsport met duidelijke spelregels, een vast omschreven speelveld, tijdsduur en aantal spelers. Klimmen kan binnen op duidelijk omschreven terrein met vaste spelregels, maar ook in de vrije natuur waar allerlei andere factoren invloed hebben. We zullen in dit artikel kort en krachtig proberen uit te leggen welke verschillende soorten klimsport er globaal zijn, wat de verschillende klimstijlen zijn en welke wedstrijddisciplines er zijn.

Afbeelding rechts: Buiten klimmen kan het hele jaar door. Voorjaar, najaar en winter zijn de ideale jaargetijden om te klimmen in de prachtige Zuid-Europese sportklimgebieden, zoals hier in Siurana in Spanje.

De basis

Klimmen is in de basis een natuurlijke bewegingsvorm en draait om het op eigen kracht met handen en voeten naar boven klauteren. Ieder kind kan het en het is net zo natuurlijk als lopen of zwemmen. De sport is enorm divers. Klimmen kan binnen in de klimhal of buiten in de rots, op lage rotsblokken (boulders) via 30 meter lange sportklimroutes tot wanden van honderden meters hoog.

Klimmen is niet alleen een leuke activiteit, het is door NOC*NSF erkend als topsport/internationale wedstrijdsport en staat op de nominatie om toegevoegd te worden aan de Olympische spelen van Tokyo 2020.

Uitleg

De klimsport vindt haar oorsprong in het klimmen op de rotsen. Het in één keer, zonder te vallen of uit te rusten, bovenkomen op een hoge rots vormde de basis voor de verschillende soorten klimsport en klimstijlen die we tegenwoordig definiëren. Wat zijn deze verschillende soorten klimsport en welke 'spelvormen' horen er bij?

Klimsporten buiten		Uitleg
Traditioneel klimmen (trad) / ook wel adventure klimmen genaamd.		Het klimmen op rotsen die in natuurlijke staat gelaten zijn. De klimmer moet de (tussen)zekeringen die voor de beveiliging zorgen en een val op kunnen vangen zelf in gaten of spleten in de rots plaatsen. Na de klim worden deze weer verwijderd.
	single-pitch	Routes tot 1 touwlengte (circa 10 tot 50 meter hoog) waarbij men zelf de mobiele (uitneembare) zekeringen moet plaatsen.
	multi-pitch	Idem, maar meerdere touwlengtes. Kan al dan niet in 'alpien' terrein zijn.
Sportklimmen		Het klimmen van routes in de rots die voorzien zijn van boorhaken die vast in de rots zijn bevestigd. Deze haken worden om de 2 à 4 meter geplaatst en kunnen elke val betrouwbaar houden. De haken zitten vast in de rots bevestigd.
	single-pitch	Routes tot 1 touwlengte (circa 10 à 50 meter) waarbij alle zekeringen in de vorm van boorhaken in de rots zitten.
	multi-pitch	Idem, maar meerdere touwlengtes. Kan al dan niet in 'alpien' terrein
Boulderen		Het klimmen op rotsblokken of lage rotswanden die laag genoeg zijn om zonder touw te beklimmen. Een val eindigt op een mobiele valmat (crashpad).
Artificieel klimmen		Het beklimmen van rotswanden waarbij van de allerhande mobiele zekeringsmiddelen gebruik gemaakt wordt voor de voortbeweging. Dit in tegenstelling tot de andere takken van sport waar het de klimmer zelf is die met handen en voeten op eigen kracht omhoog klimt.

* Alpien terrein kan omschreven worden als terrein dat gekenmerkt wordt door gletsjers, sneeuwvelden, valgevaar, ongebaand terrein en/of grote hoogte.

Multi-pitch sportklimmen in de Dolomieten. Foto: Harald Swen.