Het moment dat ik de scherpe, golvende sneeuwgraat van Piz Bernina vanaf de naastgelegen Piz Morteratsch voor het eerst zag, staat in mijn geheugen gegrift. Zulk bijzonder natuurschoon zie je niet vaak. Nét C1-cursus gedaan en op de top van mijn allereerste zelfbeklommen berg keek ik uit op de route die al snel mythische proporties aannam in mijn hoofd – waarschijnlijk vooral vanwege de ontzagwekkende verhalen die mijn klimmaatjes toen vertelden over het lopen op messcherpe ijsgraatjes en over de daar verongelukte touwgroepen.

Psycho-Biancograat: Bernina en Palü-overschrijding in één dag

Met misschien iets meer ervaring op zak, maar met evenveel bewondering en ontzag voor de route was ik deze zomer voor het eerst terug in het Bernina-massief. Ditmaal met de Expeditie Academie voor onze zomertrainingsstage. In de voorbereiding spot ik in het boek Alpenglow van fotograaf en berggids Ben Tibbetts een uitdaging die mij wel aanspreekt: een link-up van de Biancograat en de Palü-overschrijding in één dag, een route die Tibbetts omschrijft als ‘Psycho Biancograat’.

Van de Tschiervahut naar het bergstation van de Diavolezza-lift leg je dan ongeveer 15 kilometer af, met op de Bernina rotspassages tot III, op de Palü richting Piz Spinas maximaal 2^e-graads rots, op beide bergen smalle sneeuwgraten, mooie uitzichten en lange stukken gletsjer onderlangs de Bellavista en in de afdaling. Een complete tour waarin alles voorbijkomt dus.

De route: vanaf de Tschiervahut (linksboven) naar Piz Bernina, onder Bellavista door naar Piz Palü, over alle topjes en daarna afdalen naar de Diavolezzahut.

Plannen maken en voorbereiden

Ondanks een wat onzeker weerbeeld besluit ik met Sjoerd en Bas om het erop te wagen. Vijf andere teamleden gaan ook voor de Biancograat, maar plannen een overnachting in Rifugio Marco e Rosa, en daar zouden wij ook altijd kunnen uitstappen als het weer toch tegenvalt.

’s Avonds in de Tschiervahut bereiden we de route voor, delen de touwgroepen in, en besluiten nog wat te mixen zodat iedereen deze week een keer met elkaar kan klimmen. Ik klim met Court en Michiel het eerste deel tot aan de Marco e Rosahut, en ga dan verder met Bas en Sjoerd richting Diavolezza.

Een hoopvolle start

Na een kort nachtje gaat de wekker om 3 uur. De mist van de voorgaande dag lijkt grotendeels verdwenen en dat geeft hoop. Om 4 uur vertrekken we en na een paar uur staan we op Fuorcla Prievlusa, vanwaar de graat zich voor ons uittekent. Grijzige wolken trekken snel over en onthullen soms stukjes van een felblauwe lucht, maar het is koud en de rotsgraat blijkt behoorlijk ingesneeuwd en verijst te zijn. Met stijgijzers en dikke handschoenen aan beginnen we te klimmen. In beweging blijven warmt ons op.

Vertrek vanaf Fuorcla Prievlusa: verijste rots en een dun laagje sneeuw. (Foto: Bas Visscher)

Klimmen in een witte wereld

Gaandeweg trekt het steeds meer dicht en begint het te sneeuwen en te waaien, waardoor wij ook vertragen. De rots verdwijnt onder een dikke laag poeder en het wordt steeds moeilijker tussenzekeringen en de abseils te vinden. Als we aankomen bij de beroemde Biancograat, de scherpe witte sneeuwgraat waar het allemaal om draait, is de mist al zo dicht dat we eigenlijk niets meer zien. Boven, onder, links en rechts: overal waar je kijk is alles wit.

Martin op de graat naar Pizzo Bianco. (Foto: Bas Visscher)

De scherpe wind blaast de sneeuwvlokken in ons gezicht en aan kort touw werken we ons voetje voor voetje naar boven. Doordat ik in die witte wereld alle besef van ruimte en tijd verlies, staan we voor ik het weet met bevroren haar op Pizzo Bianco, de witte voortop van Piz Bernina.

Winterse condities op Pizzo Bianco: sneeuw, slecht zicht en bevroren haar. (Foto: Robert Löwensteyn)

Het is een bijzondere ervaring, die Biancograat in zulke winterse condities. Het weer is niet optimaal en we hebben nauwelijks uitzicht, maar toch geniet ik met volle teugen. Er zijn meerdere touwgroepen met gids onderweg in de route, maar door de dichte mist voelt het soms verlaten en eenzaam.

Later verdwijnt dat gevoel als de files zich ophopen bij de abseils vlak voor de hoofdtop. Opdringerige gidsen nemen hun ruimte en wij zijn niet assertief genoeg om daar altijd tegenin te gaan. We vertragen verder, en het is laat als het houten kruis op de top van Piz Bernina eindelijk opdoemt uit de mist.

Afdalen en keuzes maken

De afdaling naar de hut daarna duurt voor mijn gevoel lang in die vreemde witte wereld waar je geen hand voor ogen kunt zien. Met behulp van de navigatie op onze Garmin-horloges en Inreach vinden we de weg, maar pas op het allerlaatste moment wordt de hut voor ons zichtbaar.

Het is dan al na drieën. Voor ons allemaal is duidelijk: in dit weer en op dit tijdstip is het uitgesloten dat we doorgaan naar Piz Palü. De huttenwaard, in het bezit van flink wat Italiaanse furie, is even verontwaardigd dat we in zijn hut willen slapen zonder reservering, maar komt ons daarna toch biertjes en taart brengen. Na flink wat potjes Regenwormen en een stevige goulashsoep gaan we naar bed.

Genieten van het uitzicht op Piz Palü

Bij aankomst leek de Marco e Rosahut een eilandje in het niets, maar als ik de volgende ochtend naar buiten stap weet ik niet wat ik zie. De lucht is strakblauw en de opkomende zon zorgt voor een magische gloed over de glinsterende gletsjer waar de hut middenop blijkt te liggen. Een groter contrast met de dag ervoor kan haast niet.

Op weg naar de Palü: onderlangs de Bellavista. (Foto: Bas Visscher)

In twee touwgroepen vervolgen we onze tocht. Het uitzicht is zo mooi, dat ik onderweg naar Piz Palü gewoon niet weet waar ik moet kijken. De rotsgraat die we klimmen naar de westtop is droog en warm, en het duurt niet lang voordat we op de hoofdtop staan.

Misschien heeft zo’n fijne dag helemaal niets meer te maken met ‘psycho’, maar dat me maakt dan al niks meer uit. Ook in twee dagen was onze Bernina-Palü-overschrijding een fantastische tour om met een deel van het team te maken. Ik heb geleerd dat je in ‘slechte’ condities ook best mooi kunt klimmen, en kom zeker nog een keer terug voor het uitzicht.

Michiel op de westgraat naar Piz Spinas, de westtop op de Palü. (Foto: Bas Visscher)

Uitzicht! (Foto: Bas Visscher)